Án lạ: TAND tỉnh Cà Mau phải vừa "hài tội" vừa bảo vệ chính mình!

Bà Nguyễn Ánh Minh, hộ khẩu thường trú tại khóm 1, thị trấn Thới Bình, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau, tạm trú tại hẻm 94 Phan Ngọc Hiển, khóm 6, phường 5, TP. Cà Mau, tỉnh Cà Mau, là cán bộ tín dụng Chi nhánh Ngân hàng Agribank huyện Thới Bình. Ngày 12/8/2005, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Thới Bình khởi tố bà về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Cơ sở để dẫn đến bà bị khởi tố là Cơ quan điều tra khẳng định việc bà Minh mượn tiền của 22 người là hành vi lừa đảo.  

Ngày 17/8 năm đó bà Minh bị bắt tạm giam. Phải một năm rưỡi sau, bà Minh được gia đình bảo lãnh tại ngoại.

Ngày 19/10/2007 Toà án nhân dân tỉnh Cà Mau đưa vụ án ra xét xử. Chánh án Từ Kim Phượng đã tuyên bà Minh 15 năm tù với tội danh “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

Không chấp nhận mình bị tuyên án oan, bà Minh kháng cáo. Phiên tòa phúc thẩm được mở vào tháng 2/2008 đã tuyên hủy toàn bộ bản án của TAND tỉnh Cà Mau để điều tra lại.

Và đến  tháng 2/2010 Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tỉnh Cà Mau ban hành quyết định đình chỉ vụ án hình sự, trả tự do cho bà Minh. Lý do, theo VKS, việc bà Minh mượn tiền của 22 người là quan hệ dân sự. Bà Minh mượn tiền và có nhận nợ rõ ràng, chứ không lừa đảo chiếm đoạt.

Tổng thời gian bà Minh bị tạm giam là 562 ngày. Bà Minh giám định lại sức khỏe và được kết luận bị mất sức lao động đến 75\%.

Tháng 7/2013, Toà án nhân dân tỉnh Cà Mau ra quyết định bồi thường cho bà Minh số tiền 364.878.324 đồng.

Bà Minh không đồng ý với mức bồi thường trên. Sau nhiều lần trao đổi không đạt được thỏa thuận, bà đã khởi kiện ra TAND thành phố Cà Mau, yêu cầu tòa xử buộc TAND tỉnh Cà Mau phải bồi thường thiệt hại cho bà theo 7 khoản, tổng số tiền  (làm tròn số) 1,2 tỷ đồng. Đó là các khoản gồm bồi thường thiệt hại do tài sản bị xâm phạm; thiệt hại do thu nhập thực tế bị mất; thiệt hại do tổn thất về tinh thần; thiệt hại về chi phí chữa bệnh; thiệt hại về sức khoẻ đối với thu nhập thực tế bị mất; thiệt hại về chi phí, thu nhập bị mất của người chăm sóc; và một số khoản phải bồi thường thiệt hại thực tế khác.

Và mới đây, ngày 28/3/2014, TAND thành phố Cà Mau đã tổ chức phiên xét xử vụ kiện đòi bồi thường của người tù oan Nguyễn Ánh Minh. Bản án tuyên gọi là “chấp nhận một phần yêu cầu”, nhưng kỳ thực đúng bản chất là đã “bác bỏ phần lớn yêu cầu” của bà Minh. Bản án tuyên TAND tỉnh Cà Mau chỉ phải trả 386 triệu đồng cho tất cả những gì thiệt hại, đau thương, oan khuất, bệnh tật mà đơn vị này đã gây ra cho Nguyễn Ánh Minh.

Theo người tù oan Nguyễn Ánh Minh, trong thời gian ngồi tù, bà đã chịu không biết bao nhiêu tổn hại, thiệt thòi và oan khuất. Ngoài việc mất tất cả các khoản thu nhập thường xuyên từ mất việc làm ở Chi nhánh Ngân hàng Agribank trên 306 triệu đồng, thì toàn bộ cơ ngơi tài sản của bà đều bị mất mát, xuống cấp, hư hỏng, như vuông tôm không có người chăm sóc phải bỏ phế, cửa hàng phân bón bị đóng cửa, chuồng cá sấu không người coi bị xuống cấp trầm trọng…

Trong đó, thương tâm nhất là trước khi vào tù bà không bị bệnh gì, nay ra tù bà bị huyết áp, sỏi thận, đái tháo đường và nhiều chứng bệnh lặt vặt thường xuyên hành hạ, khả năng sắp tới đây bà không thể làm việc được nữa. Và, đau khổ hơn hết là danh dự bị tổn hại.

“Thế nhưng cách tính toán bồi thường của họ rất nhẫn tâm. Họ tranh luận từng khoản, tranh chấp từng đồng, bất chấp những mất mát đau thương mà họ đã gây ra cho người mà họ phải có trách nhiệm bồi thường”, bà Minh nói trong bức xúc. “Tôi dám chắc nếu bản thân họ ngồi tù y như hoàn cảnh của tôi thì họ cũng không chấp nhận những khoản bồi thường mà hôm nay họ đưa ra để mặc cả, kỳ kèo với tôi”.

Trong số này, khoản tiền lớn nhất mà bà Minh yêu cầu bồi thường là thiệt hại do tài sản bị xâm phạm trên 660 triệu đồng nhưng TAND tỉnh Cà Mau đã phủi bỏ. Đây chính là khoản mà bà Minh yêu cầu bồi thường do phải ngồi tù mà vuông tôm, chuồng cá sấu không có người nuôi bị bỏ phế, nhà cửa xuống cấp, cửa hàng phân bón bị thiệt hại.

Kế đến, khoản tiền bà Minh yêu cầu bồi thường do thu nhập thực tế bị mất (có các liệt kê danh mục thu nhập từ cơ quan của bà Minh) là 306 triệu đồng, nhưng TAND phán xử giảm đi gần 120 triệu.

“Tôi phải đòi cho được quyền lợi họp pháp của mình”, bà Minh cho biết. “Tôi đã bị tổn thương nhiều rồi. Số tiền này, nếu được trả đủ, cũng không bù đắp nổi mất mát và tổn thương của bản thân tôi, gia đình tôi phải gánh chịu”.

Và bà Minh cho biết, đã viết đơn kháng án, đề nghị xử phúc thẩm.

Như vậy là, sắp tới đây, TAND tỉnh Cà Mau phải đưa vụ án ra, xét xử chính mình!

Điều đáng suy nghĩ là, trong suốt quá trình thương lượng và xét xử bồi thường trước đó, TAND tỉnh Cà Mau đã không chịu chấp nhận bồi thường theo mức mà bà Minh đưa ra, thì sắp tới đây, liệu rằng khi xét xử vụ tranh chấp của chính mình, cơ quan cầm cân nảy mực này có đưa ra một phán quyết công tâm, bảo đảm bồi thường đúng mọi quyền lợi cho người bị thiệt hại do tòa gây ra?