Mới đây, Luật Căn cước của Việt Nam đã bổ sung quy định thu thập mống mắt vào dữ liệu căn cước để làm cơ sở đối soát và xác thực thông tin của mỗi cá nhân.
Trao đổi với PV Đời sống và Pháp luật, bác sĩ CKII Đào Thu Huyền, Trưởng khoa Mắt, Bệnh viện Đa khoa Đức Giang cho biết, mống mắt là phần có màu của mắt, kiểm soát lượng ánh sáng đi vào mắt. Đây là phần dễ thấy nhất của mắt.
Mống mắt là một cấu trúc hình vành khăn nằm trong mắt, chính giữa của nó là hình tròn được gọi là đồng tử.
Mặt trước mống mắt là giới hạn sau của tiền phòng, mặt sau có màu nâu sẫm đồng nhất là giới hạn trước của hậu phòng. Mống mắt có công dụng thay đổi đường kính của đồng tử qua đó giúp điều chỉnh lượng ánh sáng vào mắt.
Quan sát qua kính hiển vi, mống mắt bao gồm 3 lớp. Lớp nội mô ở mặt trước, liên tiếp với lớp nội mô của giác mạc. Lớp đệm: là tổ chức xốp bên trong có hai loại sợi cơ trơn là cơ vòng đồng tử có tác dụng làm co đồng tử, do dây thần kinh số III chi phối và cơ nan hoa có tác dụng làm dãn đồng tử, do dây thần kinh giao cảm chi phối. Ở lớp này còn có những tế bào mang sắc tố quyết định màu sắc mống mắt.
Lớp biểu mô ở mặt sau, gồm những tế bào mang sắc tố xếp rất dày đặc làm cho mặt sau của mống mắt có màu nâu sẫm.
Ở trong bóng tối, cơ nan hoa của mống mắt co làm đồng tử mở rộng ra để thu nhận ánh sáng, còn khi ra trời nắng, cơ vòng đồng tử co làm đồng tử thu nhỏ lại để tránh chói mắt.
Màu mắt được quyết định bởi màu của mống mắt, hay gặp là xanh lam, nâu, đen. Phần lớn người Đông Á, Đông Nam Á, châu Phi có mắt nâu đậm, trong khi người châu Âu, Tây Á, châu Mỹ có mắt nâu nhạt và 8-10% dân số trên thế giới sở hữu mắt xanh, chủ yếu là người châu Âu.
Theo BS Huyền, cấu tạo của mống mắt tinh vi hơn vân tay, mỗi người có một mống mắt khác nhau, kể cả anh chị em sinh đôi cũng không có chung một cấu tạo mống mắt.
"Việc lấy mống mắt làm cơ sở dữ liệu có thể gặp một số hạn chế. Bởi những hình ảnh liên quan đến mống mắt thường là rất nhỏ, cần máy móc tinh vi mới chụp được, sẽ gây tốn kém thêm chi phí.
Ở thành phố hoàn toàn có thể chụp được nhưng tại các địa phương vùng sâu vùng xa để khó có đủ điều kiện thực hiện”, bác sĩ Huyền cho hay.
Điều bất lợi thứ hai, cấu trúc mống mắt không cố định như các cấu trúc khác, nó bị phụ thuộc vào ánh sáng, bệnh lý…
Khi gặp ánh sáng mạnh cơ vòng đồng tử co, tức là đồng tử sẽ co nhỏ lại, mống mắt được dàn phẳng. Ngược lại khi ánh sáng yếu, đồng tử dãn ra, mống mắt tạo thành các nếp gấp.
"Nếu bạn có thể gặp trường hợp cấu trúc mống mắt lần một chụp căn cước khác lần thứ hai, nếu không cùng điều kiện ánh sáng, nó sẽ khó khi so sánh dữ liệu cá nhân”, BS Huyền nói.
Chưa kể đến những người có bệnh lý bất thường về mắt đến giai đoạn tiến triển trầm trọng có thể làm thay đổi cấu trúc của các lớp mô tế bào của mống mắt, hoặc khi các môi trường trong suốt phía trước bị đục như viêm, sẹo giác mạc, mộng thịt xâm lấn giác mạc trung tâm… sẽ không thể chụp được mống mắt.
Một số nước sử dụng mống mắt nhận diện danh tính: Tiêu biểu như Mexico (quốc gia đầu tiên trên thế giới ứng dụng công nghệ thu thập mống mắt, quy trình này có độ tin cậy 99% và thẻ ID sẽ bao gồm dấu vân tay cũng như hình ảnh mắt của chủ thẻ); Ấn Độ (hơn 1.2 tỷ người đã đăng ký vào hệ thống nhận dạng mống mắt cho ID quốc gia, dịch vụ chính phủ điện tử, phân phối lợi ích, bảo mật và các mục đích khác như qua lại biên giới tự động không cần hộ chiếu); Philippines (năm 2018, Tổng thống Rodrigo Duterte đã ký Luật Hệ thống ID Philippines, nhằm cung cấp cơ sở dữ liệu toàn quốc về tất cả người Philippines và một loại thẻ giúp họ dễ dàng giao dịch với chính phủ... |
Mộc Trà
