Ngày 28/12, Tổng thư ký bang Maine Shenna Bellows ra quyết định loại tên cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump khỏi lá phiếu bầu cử sơ bộ của bang, sau khi chủ trì một phiên điều trần hành chính hồi đầu tháng này để xem ông Trump có khả năng đủ điều kiện tranh cử tổng thống ở bang này hay không.
Báo Tin Tứcdẫn thông tin từ CNN cho hay, đây là một quyết định gây bất ngờ dựa trên lệnh cấm nổi dậy của Tu chính án thứ 12. Với quyết định nói trên, Maine đã trở thành bang thứ hai ở Mỹ loại ông Trump ra khỏi cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 vì vai trò của ông trong vụ người biểu tình xông vào trụ sở Quốc hội Mỹ hôm 6/1/2021.
Trong quyết định của mình, bà Bellows kết luận rằng bà có nghĩa vụ pháp lý phải tuân thủ lệnh cấm nổi dậy của Tu chính án thứ 14 và loại cựu Tổng thống Trump khỏi cuộc bỏ phiếu sơ bộ.
“Lời tuyên thệ của tôi về bảo vệ Hiến pháp được đặt lên hàng đầu và nghĩa vụ của tôi theo luật bầu cử của Maine… là đảm bảo rằng các ứng cử viên xuất hiện trong lá phiếu bầu cử sơ bộ đủ điều kiện cho chức vụ mà họ tranh cử”, bà Bellows nói.
Tổng thư ký bang Maine giải thích thêm, những người phản đối ông Trump đã đưa ra bằng chứng thuyết phục rằng cuộc nổi dậy ngày 6/1 đã xảy ra theo lệnh của ông Trump và Hiến pháp Mỹ không “dung thứ cho một cuộc tấn công vào nền tảng của chính phủ”.
Bà Bellows tuyên bố: “Tôi cũng kết luận rằng ông Trump đã nhận thức được khả năng xảy ra bạo lực và ít nhất ban đầu ủng hộ sử dụng bạo lực, vì ông ấy vừa khuyến khích bạo lực bằng những lời lẽ kích động và không có hành động kịp thời để ngăn chặn bạo lực”.
Chiến dịch tranh cử của cựu Tổng thống Trump ngay lập tức phản đối quyết định của bang Maine. Theo thông tin trên VnExpress, ông Trump nhiều khả năng sẽ kháng cáo lên Tòa Thượng thẩm của bang và Tổng thư ký Bellows cũng hoãn thi hành quyết định cho đến khi tòa đưa ra phán quyết.
Quyết định nói trên chỉ áp dụng cho cuộc bầu cử sơ bộ của đảng Cộng hòa vào tháng 3/2024 nhưng có thể ảnh hưởng đến vị thế của ông Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng tháng 11/2024, đồng thời gia tăng áp lực lên Tòa án Tối cao Mỹ để giải quyết những thắc mắc về tư cách hợp lệ của cựu tổng thống trên cả nước.
Được biết, cựu Tổng thống Trump bị truy tố cấp liên bang và ở bang Georgia vì cáo buộc nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử năm 2020 nhưng không bị truy tố liên quan vụ bạo loạn ở tòa nhà quốc hội.
Tuần trước, Tòa án tối cao bang Colorado đã loại ông Trump khỏi phiếu bầu sơ bộ của bang, khiến ông trở thành ứng viên đầu tiên trong lịch sử Mỹ bị coi là không đủ tư cách tranh cử tổng thống vì tham gia nổi loạn. Ông Trump tuyên bố sẽ kháng cáo lên Tòa án tối cao và chỉ trích động thái của bang Colorado là "phi dân chủ".
Đảng Cộng hòa ở Colorado cũng đã đệ đơn kháng cáo lên Tòa án tối cao. Các thẩm phán Tòa án tối cao nhiều khả năng sẽ xem xét có thụ lý sự việc hay không vào đầu năm 2024.
XEM THÊM: Tòa án tối cao Michigan bác đề nghị loại cựu Tổng thống Trump khỏi phiếu bầu sơ bộ bang
Những nỗ lực tương tự nhằm loại bỏ cựu Tổng thống Trump khỏi phiếu bầu sơ bộ ở một số bang khác đã bị bác bỏ. Gần đây nhất, ngày 27/12, Tòa án tối cao bang Michigan - bang chiến trường trong cuộc tổng tuyển cử - từ chối tiếp nhận đơn kiện về tư cách tranh cử của ông Trump.
Bất chấp những rắc rối pháp lý, cựu Tổng thống Trump hiện vẫn dẫn đầu trong cuộc đua trở thành ứng cử viên duy nhất của đảng Cộng hòa ra tranh cử tổng thống Mỹ năm 2024.
Theo kết quả thăm dò dư luận mới đây, ông Trump tiếp tục giành ưu thế vượt trội với tỷ lệ ủng hộ lên tới 61%. Trong khi đó, 2 đối thủ gần nhất là Thống đốc bang Florida Ron DeSantis và cựu Thống đốc bang South Carolina Nikki Haley đều chỉ nhận được tỷ lệ ủng hộ 11%.
Đinh Kim(T/h)
