“Không được xăm hình, vẽ hình phản cảm; sử dụng trang sức, mỹ phẩm, nước hoa phải phù hợp...” là một trong những điểm đang gây nhiều tranh luận trong “Bộ quy tắc ứng xử của cơ quan, đơn vị hành chính" mà Hà Nội đưa ra mới đây.
Nhiều chuyên gia văn hóa và một số công chức cho rằng Bộ quy tắc này có nhiều điểm lo xa, can thiệp vào quyền cá nhân, thậm chí khó xử lý nếu vi phạm.
Ủng hộ nhưng…
Bộ quy tắc trên dự kiến được phê duyệt và ban hành chính thức vào 1/1/2017. Theo đó, đối tượng áp dụng của Bộ quy tắc ứng xử là cán bộ, công chức đang làm việc trong các cơ quan Đảng, cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, lực lượng vũ trang và các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc TP. Hà Nội. Bộ quy tắc gồm 6 chương, 16 điều, đưa ra các nguyên tắc ứng xử trong các mối quan hệ cơ bản như: Quy tắc ứng xử chung; ứng xử với đồng nghiệp; ứng xử với người dân; ứng xử giữa các cơ quan.
Bộ quy tắc ứng xử của Hà Nội cấm xăm hình, mặc áo không cổ. Ảnh: VTC. |
Đáng chú ý, một số quy tắc được đưa ra đang khiến nhiều người tranh cãi như: “Không được xăm hình, vẽ hình phản cảm; sử dụng trang sức, mỹ phẩm, nước hoa phải phù hợp...”. Với Bộ quy tắc ứng xử này, nhiều người băn khoăn đặt câu hỏi: “Ai sẽ là người đi kiểm tra hình xăm? Dùng mỹ phẩm như thế nào là phù hợp...?”.
Chia sẻ về điều này, anh Q. – viên chức thuộc một cơ quan của TP. Hà Nội bày tỏ sự ủng hộ. Tuy nhiên, anh Q. cũng đặt câu hỏi: “Ai nỡ phê bình chị em phụ nữ son phấn?”. “Phụ nữ ai cũng muốn làm đẹp cho mình thì dùng mỹ phẩm, nước hoa phù hợp là như thế nào. Hơn nữa, mỗi người một con mắt, mỗi người một cách làm đẹp...”, anh Q. bày tỏ.
Không chỉ riêng anh Q. mà rất nhiều viên chức công tác tại Thủ đô lên tiếng: “Dùng mỹ phẩm, nước hoa là nhu cầu thiết yếu không riêng gì chị em phụ nữ. Họ sử dụng cũng nhằm mục đích để làm đẹp. Nếu không phù hợp thì cũng là do cách làm đẹp của người ta chưa đúng, hoặc có thể do cách nhìn nhận của từng người”. Ngay cả hình xăm cũng là để làm đẹp hoặc nó gắn với một kỷ niệm mà nhiều người “xăm kín” thì việc cấm hình xăm cũng chưa thật hợp lý. PV báo ĐS&PL đã tham vấn một số giáo sư, chuyên gia lĩnh vực văn hóa và được nhận định, những nội dung “cấm xăm hình, dùng nước hoa phù hợp” là rập khuôn.
Nhà nghiên cứu văn hoá truyền thống, GS.TS Trần Lâm Biền cho hay: “Việc xăm hình có từ thời xa xưa, thậm chí người ta xăm để khỏi bị làm hại. Việc xăm hình có 2 dạng là để làm đẹp và dạng để tác động đến nhận thức người khác, chứng tỏ này kia”. GS.Trần Lâm Biền nêu quan điểm, bản thân ông không thích việc xăm hình, nhưng xăm hình không phải là phạm pháp.
Trong khi đó, GS.Hoàng Chương – trung tâm Bảo tồn và Nghiên cứu văn hóa dân tộc lại bày tỏ sự ủng hộ với Hà Nội khi nêu quan điểm, bản thân tự nhiên của con người là một tinh hoa và việc xăm hình tạo nên sự phản cảm với người tiếp xúc: “Tạo hóa sinh ra da thịt con người đã là một bức tranh. Đôi tay, da thịt, mặt mũi sạch sẽ thể hiện sự văn minh... Có những người đi nhuộm tóc, xăm hình làm cho người khác nhìn vào thấy phản cảm huống hồ cán bộ hằng ngày tiếp xúc với người dân”. “Cha ông ta đã có câu “cái răng cái tóc là góc con người” để ví quan niệm về cái đẹp và từ lâu việc xăm hình cũng bị coi là phản cảm cho người đối diện”, Giáo sư Hoàng Chương nói.
GS.Chương cho rằng: “Sử dụng mỹ phẩm, nước hoa là nhu cầu thiết yếu, văn hóa ngày nay. Việc sử dụng là nhằm mục đích làm đẹp, không ai sử dụng để tự làm xấu mình, vì vậy quy định này có vẻ quá lo xa. Hơn nữa, trang điểm hay dùng loại nước hoa nào phù hợp còn phải tùy tay, tùy mắt từng người. Cấm những cái gì mà ảnh hưởng đến phong tục, tập quán, ảnh hưởng đến văn hóa dân tộc thì cấm, chứ việc dùng son phấn, mỹ phẩm, mỗi người sẽ phải tự điều chỉnh”.
Theo GS.TS Trần Lâm Biền, nước hoa là hình thức để chị em phụ nữ làm đẹp: “Việc cấm đoán với những người bình thường thì không sao nhưng với những người có nhược điểm về tuyến mồ hôi mà trong phòng kín thì vô tình gây phản ứng ngược”. Nhận xét về quy định mặc váy, cả 2 giáo sư cùng bày tỏ sự ủng hộ với Hà Nội. GS. Biền nói: “Việc mặc váy ngắn quá tạo ra sự kích thích không lành mạnh, gây ra sự nhận thức của nhiều người rằng người phụ nữ không đứng đắn, không phù hợp với văn hóa Thủ đô”.
GS.Hoàng Chương cũng cho rằng người phụ nữ Việt Nam với tà áo dài vẫn là đẹp nhất và bản thân ông cũng từng phản đối cán bộ, nhân viên ở một công ty nọ mặc váy ngắn đi làm.
Làm sao để phát hiện hình xăm?
Trao đổi với PV báo ĐS&PL về những lo ngại trên, ông Tô Văn Động - Giám đốc sở VHTT Hà Nội cho hay: “Công chức, viên chức dùng nước hoa phù hợp là không được xức quá, làm ảnh hưởng đến người khác. Nhiều người dùng nước hoa, mỹ phẩm sặc mùi quá làm cho người khác sẽ có cảm giác khó chịu hay là dị ứng. Chính vì thế, công chức viên chức phải biết sử dụng nước hoa làm sao cho vừa phải. Trong cơ quan mà sử dụng nước hoa nồng nặc quá nó cũng phản cảm, không phù hợp”.
Về việc dùng mỹ phẩm, nước hoa như thế nào thì phù hợp, ông Động nêu quan điểm: “Công chức, viên chức khi đánh son phấn nhiều quá đi đến cơ quan cảm giác nó phản cảm, chỉ cần đánh nhẹ nhàng, vừa phải thôi thì ổn. Chúng ta tạm hiểu là như vậy”.
Đề cập tới việc làm sao để phát hiện ra hình xăm, hình vẽ trên người công chức, viên chức, ông Động cho biết: “Về việc xăm hình, trong bộ quy tắc ứng xử không khuyến khích. Cán bộ thì càng phải nghiêm túc trong việc thực hiện không xăm hình. Đây chỉ là những điều mà chúng tôi khuyến cáo, khích lệ người dân và cán bộ. Nếu mà người ta cảm thấy phản cảm thì chính người ta sẽ tự thay đổi để cho phù hợp. Dự thảo này được làm hết sức công phu, chặt chẽ, tuy nhiên khi ban hành có được cán bộ, công chức, người dân thành phố đón nhận hay không mới là điều quan trọng”.
Lãnh đạo ngành văn hóa Thủ đô cho hay, Bộ quy tắc không phải văn bản pháp quy, mà đưa ra chuẩn mực chung, khuyến cáo cán bộ, công chức, viên chức thực hiện.
Có xâm phạm quyền tự do cá nhân? Bày tỏ sự ủng hộ đối với Bộ quy tắc, luật sư Giang Hồng Thanh (đoàn Luật sư Hà Nội) tin tưởng điều này hứa hẹn góp phần xây dựng hình ảnh người cán bộ công chức Thủ đô đàng hoàng hơn, thanh lịch hơn, làm việc hiệu quả hơn và được người dân tin yêu quý mến hơn. Theo luật sư Thanh, nói xăm hình là xâm phạm đến quyền tự do cá nhân không hẳn là chính xác, bởi lẽ Bộ quy tắc chỉ yêu cầu cán bộ công chức thực hiện các quy định nói trên trong giờ làm việc, tại cơ quan công sở. Mà rõ ràng là làm ở đâu thì phải chấp hành nội quy, quy định ở đó. “Liệu người dân có thể chấp nhận hình ảnh một cán bộ công chức xăm trổ hay trang điểm quá phản cảm hay không?”, luật sư nêu quan điểm. Dù vậy, theo luật sư Thanh, Bộ quy tắc cần quy định cụ thể hơn nữa để hướng dẫn cán bộ công chức, ví dụ như sử dụng trang sức, mỹ phẩm, nước hoa như thế nào là phù hợp, hoặc tổ chức sự kiện như thế nào là linh đình, phô trương, lãng phí. Nếu chỉ nói chung chung như vậy thì không có tiêu chí để đánh giá vi phạm, dẫn đến tình trạng cán bộ công chức sẽ có nhiều phản ứng khi bị xử lý. |
NHẤT NAM
Đăng lại báo giấy số 155
