Bộ Y tế thông tin, triệu chứng điển hình của bệnh đậu mùa khỉ gồm sốt, đau đầu dữ dội, đau cơ, đau lưng, suy nhược cơ thể, sưng hạch bạch huyết, sau đó xuất hiện phát ban hoặc đi kèm phát ban, có thể kéo dài 2-3 tuần. Các nốt ban có xu hướng tập trung ở mặt, lòng bàn tay và lòng bàn chân, mắt, miệng, họng, bẹn, cơ quan sinh dục và/ hoặc quanh vùng hậu môn.
Các tổn thường ngoài da có thể dao động từ 1 đến vài nghìn nốt. Ở giai đoạn đầu, các tổn thương phẳng rồi hình thành mụn nước, mụn mủ trước khi đóng vảy, khô lại và bỏng vảy, hình thành một lớp da mới. Với các triệu chứng này, không ít người lo lắng có thể nhầm lẫn đậu mùa khỉ với thủy đậu.
Liên quan đến vấn đề nói trên, báo Phụ Nữ Việt Nam dẫn lời bác sĩ Vũ Thị Phương Thảo – Bệnh viện Da liễu TP.HCM cho hay đậu mùa khỉ và thủy đậu đều là bệnh truyền nhiễm, cấp tính do virus. Hai bệnh đều lây qua tiếp xúc giọt bắn hô hấp kích thước to, tiếp xúc dịch tiết sang thương và lây gián tiếp qua tiếp xúc đồ vật của người nhiễm bệnh.
Bệnh đậu mùa khỉ và thủy đậu đều có các giai đoạn ủ bệnh, khỏi phát, toàn phát, hồi phục. Đáng chú ý, cả hai đều diễn tiến tổn thương da như sẩn, mụn nước, mụn mủ, đóng mài, bong mài. Tuy nhiên, đậu mùa khỉ và thủy đậu vẫn có những điểm khác biệt.
Cụ thể, người mắc đậu mùa khỉ sẽ xuất hiện phát ban mụn nước, mụn mủ cùng thời điểm, diễn tiến chậm, gặp nhiều trên mặt, lòng bàn tay, lòng bàn chân, cơ quan sinh dục, hậu môn, có thể gặp ở niêm mạc mắt, miệng, để lại sẹo. Tổn thương của bệnh thường lớn hơn thủy đậu. Đặc biệt, bệnh nhân sốt và nổi hạch toàn thân.
Bệnh nhân thủy đậu cũng bị phát ban nhưng các tổn thương xuất hiện thời gian khác nhau, diễn tiến nhanh, xuất hiện đầu tiên trên mặt và thân, nhanh chóng lan ra khắp cơ thể, thường ít để lại sẹo. Tổn thương nhỏ hơn đậu mùa khỉ, bệnh nhân có sốt, mệt mỏi.
Việt Nam hiện đã ghi nhận ca mắc đậu mùa khỉ đầu tiên ở TP.HCM thông qua giám sát dịch tễ. Theo báo Sức Khỏe & Đời Sống, để chủ động phòng chống dịch bệnh đậu mùa khỉ ở nước ta, bộ Y tế khuyến cáo người dân chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh sau:
- Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, tốt nhất che bằng khăn vải hoặc khăn tay hoặc khăn giấy dùng một lần hoặc ống tay áo để làm giảm phát tán các dịch tiết đường hô hấp; rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn ngay sau khi ho, hắt hơi. Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng.
- Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và nước sạch hoặc dung dịch sát khuẩn tay.
- Người có triệu chứng phát ban cấp tính không rõ nguyên nhân kèm theo một hoặc nhiều triệu chứng nghi ngờ cần chủ động liên hệ với cơ sở y tế để được theo dõi, tư vấn kịp thời. Bên cạnh đó, cần chủ động tự cách ly, tránh quan hệ tình dục.
- Tránh tiếp xúc gần với người mắc bệnh đậu mùa khỉ, tránh tiếp xúc trực tiếp với những vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và các vật dụng, đồ dùng bị nhiễm mầm bệnh. Trong trường hợp nơi ở/nơi làm việc có người mắc hoặc nghi ngờ mắc bệnh, cần thông báo cho cơ quan y tế để được tư vấn và xử trí kịp thời, không tự ý điều trị.
- Người đến các quốc gia có lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ (khu vực Trung và Tây Phi), cần tránh tiếp xúc với động vật có vú (chết hoặc sống) như: động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng có thể chứa virus đậu mùa khỉ. Khi quay trở về Việt Nam cần chủ động khai báo với cơ quan y tế địa phương để được tư vấn.
- Đảm bảo an toàn thực phẩm; thực hiện lối sống lành mạnh, tăng cường vận động thể lực, nâng cao sức khỏe.
Đinh Kim (T/h)
