Mỹ kêu gọi “không thay đổi hiện trạng” Biển Đông

Hãng tin AP ngày 12/7 cho hay Phó trợ lý ngoại trưởng Mỹ Michael Fuchs không cho rằng chỉ có một bên phải chịu trách nhiệm về tình trạng căng thẳng này, nhưng phê phán cách hành xử “đơn phương và khiêu khích” của Trung Quốc.

Hôm 11/7, tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (Center for Strategic and International Studies) ở Washington đã diễn ra Hội thảo về Biển Đông lần thứ 4. Ông Michael Fuchs, Phó trợ lý ngoại trưởng Mỹ đặc trách Đông Á và Thái Bình Dương bày tỏ quan ngại về “tình trạng ngày càng dễ đổ vỡ” tại Biển Đông, khi Trung Quốc – quốc gia ngày càng có các đòi hỏi độc đoán – đối đầu với các nước láng giềng Đông Nam Á trong các tranh chấp về chủ quyền đối với các đảo, cũng như các khu vực giầu tài nguyên khoáng sản và hải sản tại Biển Đông.

Giới chức cao cấp của Bộ Ngoại giao Mỹ đưa ra đề nghị các bên tranh chấp ngừng mọi hoạt động xây dựng mới, nhằm thực thi Tuyên bố chung về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) giữa khối ASEAN và Trung Quốc, được thông qua năm 2002. Mỹ sẽ thúc đẩy đề nghị này tại cuộc họp các Ngoại trưởng ASEAN vào tháng tới. Cụ thể là các nước tranh chấp cần ngừng xây dựng các cơ sở mới hay mở rộng các căn cứ đã có tại “các vị trí tiền tiêu” hiện tại.

Theo giới chức Bộ Ngoại giao Mỹ, việc ngưng xây dựng các cơ sở mới tại những vùng tranh chấp ở Biển Đông sẽ cho phép giảm căng thẳng và tạo điều kiện cho việc đàm phán nhằm thông qua Bộ quy tắc ứng xử tại Biển Đông (COC), để bảo đảm các mâu thuẫn giữa Trung Quốc và các nước ASEAN được giải quyết thông qua con đường pháp lý.

Ngày 10/7, Thượng viện Mỹ thông qua nghị quyết S.Res 412 kêu gọi Trung Quốc và các quốc gia xung quanh Biển Đông không tiến hành “các hành động gây mất ổn định” và khẳng định cam kết của Mỹ trong việc bảo đảm tự do hàng hải tại Châu Á-Thái Bình Dương.