Nọc độc nhện chứa chất giúp giảm tổn thương não sau đột quỵ

Theo một nghiên cứu, một loại protein trong nọc độc của nhện có thể giúp bảo vệ não khỏi bị tổn thương sau một cơn đột quỵ.

Các nhà khoa học tìm thấy một liều protein Hi1a có tác dụng chống đột quỵ trên chuột thí nghiệm. Họ cho rằng liều thuốc này là một "lời hứa tuyệt vời trong điều trị đột quỵ trong tương lai" nhưng chưa được thử nghiệm trên cơ thể người.

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Queensland và Đại học Monash, đã đi du lịch đến đảo Fraser ở Úc để săn bắt ba loại nhện độc mạng phễu có nguy cơ tuyệt chủng của Úc.

Các nhà khoa học tìm thấy một liều protein Hi1a có tác dụng chống đột quỵ trên chuột thí nghiệm.

Nhà nghiên cứu chính - Giáo sư Glenn King giải thích: "Chúng tôi thường xuyên thu thập nhện từ Đảo Fraser ở bờ biển phía nam của Queensland. Lý do cho điều này là loại nhện này có thể đào hang sâu tới 20-30 cm, do đó việc đào bới chúng từ đất sét cứng là rất khó khăn. Đảo Fraser là một hòn đảo cát khiến chúng tôi dễ dàng bắt nhện từ hang của chúng." Nhóm nghiên cứu sau đó mang con nhện trở lại phòng thí nghiệm của họ để "vắt nọc". Đây là công việc bắt con nhện phóng nọc độc của nó, sau đó dùng ống hút lại.

Tiếp theo, các nhà khoa học đã khám phá ra tuyến độc của nhện và tập trung vào một protein trong nọc độc để tạo ra một phiên bản giống hệt trong phòng thí nghiệm, được gọi là Hi1a. Sau đó, chất này được tiêm vào chuột thí nghiệm.

Họ nhận thấy rằng các protein từ nọc độc của nhện chặn các kênh ion axit cảm trong não – một tác nhân chính cho tổn thương não sau đột quỵ. Hi1a thậm chí còn bảo vệ cho vùng não cơ bản bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi sự thiếu oxy, điều thường được coi là không thể khôi phục do sự chết tế bào nhanh do đột quỵ.

Nghiên cứu được công bố trong Proceedings of the National Academy of Sciences.

Giáo sư King giải thích về việc tìm đến nọc độc đầu tiên khi nghiên cứu phương pháp chữa trị sau đột quỵ: “Phòng thí nghiệm của tôi rất quan tâm đến việc phát triển các loại thuốc giảm rối loạn hệ thần kinh của con người. Đa số các rối loạn liên quan đến việc các kênh ion rối loạn chức năng (ví dụ như chứng động kinh) hoặc các kênh ion quá hoạt động (đau mãn tính và đột quỵ).

Do đó, chúng tôi thường tìm các phân tử điều chỉnh sự hoạt động của các kênh ion. Nọc độc của những động vật không xương sống nhỏ như nhện, rết và bọ cạp đã tiến hoá để nhắm mục tiêu là hệ thần kinh của côn trùng, và do đó chúng hoàn toàn có đầy đủ các bộ điều chế kênh ion.

Bởi vì hệ thần kinh của con người phức tạp hơn và có nhiều dây khác với côn trùng, các bộ điều chế kênh ion ở nọc độc nhện nhằm giết chết hoặc làm tê liệt côn trùng lại có thể có lợi cho con người. Vì vậy, việc tìm kiếm cách chữa trị trong nọc độc nhện là hoàn toàn có cơ sở.”

Tiến sĩ Kate Holmes, Phó giám đốc Nghiên cứu tại Hiệp hội tai biến mạch máu não, cho biết:

"Chúng tôi không có một bức tranh chính xác về những gì xảy ra trong bộ não của con người từ nghiên cứu này, do đó, hiện tại chưa rõ liệu đây có phải là một phương pháp điều trị thành công cho con người tương lai.hay không. Chúng tôi hoan nghênh mọi biện pháp điều trị có khả năng làm giảm thiệt hại do đột quỵ, đặc biệt nếu điều này có lợi cho những người không thể đến bệnh viện một cách nhanh chóng.”

"Các phương pháp điều trị hiện tại phải được thử nghiệm trong một khoảng thời gian, và còn quá sớm để chúng ta biết liệu nghiên cứu này có thể đưa ra một giải pháp thay thế cho bệnh nhân đột quỵ hay không.

"Mọi người phải nhận thức được rằng đột quỵ là một trường hợp khẩn cấp – bệnh nhân phải được đưa tới bệnh viện càng sớm càng tốt để nâng cao khả năng sống sót, giúp phục hồi nhanh hơn.

Theo Stroke Association

Hà Trang