Từ ngày 29/5 đến 2/6, các nhà ngoại giao từ 175 quốc gia sẽ thảo luận về hiệp ước chấm dứt tình trạng ô nhiễm nhựa toàn cầu tại thành phố Paris (Pháp), nhằm đưa ra kế hoạch hành động sơ bộ cho một dự thảo văn bản đàm phán.
Tuy nhiên, theo các nhà nghiên cứu của Tổ chức Minderoo, thời điểm này cũng là lúc thủ đô của Pháp phải hứng chịu hàng tỷ hạt vi nhựa từ trên trời rơi xuống. Các nhà khoa học nói với hãng tin AFP rằng, các cơn mưa sẽ đem theo khoảng từ 40 đến 48 kg các mảnh nhựa trôi nổi tự do bao phủ khắp Paris mỗi ngày. Nếu thời tiết có mưa lớn, số lượng này có thể tăng lên gấp 10 lần.
Phương pháp dự đoán "mưa nhựa" được phát triển bởi các nhà khoa học thuộc Tổ chức Mindero, dựa trên các nghiên cứu được thực hiện ở Paris từ năm 2015. Các mẫu nhựa từ nhiều địa điểm trong thành phố sẽ liên tục được thu thập và sàng lọc trong phòng thí nghiệm, giúp các nhà nghiên cứu đưa ra kết quả dự đoán chính xác nhất.
Qua đó, các nhà khoa học Pháp cũng ước tính có tới 10 tấn hạt nhựa rơi xuống khu vực Paris mỗi năm và hầu hết chúng là nylon và polyester, từ quần áo, từ lốp xe văng ra, đặc biệt là khi xe phanh gấp. Các hạt vi nhựa theo mưa rơi xuống đất vẫn có thể bị nuốt hoặc hít phải khi bị khuấy động chẳng hạn như vào một ngày nhiều gió.
Mối lo ngại về tác động của nhựa đối với môi trường và sức khỏe con người đã tăng lên đáng kể trong những năm gần đây, cùng với sự phát triển vượt bậc của các nghiên cứu chứng minh tính toàn năng và bền bỉ của chúng.
Theo ước tính của Chương trình Môi trường Liên Hợp Quốc, lượng rác thải nhựa được thải ra đại dương mỗi phút có thể tương đương với một chiếc xe chở rác. Thậm chí các hạt vi nhựa nhiều màu cũng đã được tìm thấy trong băng gần Bắc Cực. Các mảnh vụn nhựa được ước tính sẽ giết chết hơn 1 triệu con chim biển và 100.000 động vật có vú sống ở biển mỗi năm.
Ở con người, các hạt vi nhựa đã được phát hiện trong máu, sữa mẹ và nhau thai. Các thử nghiệm trên động vật đã chỉ ra mối liên hệ giữa các hóa chất trong vi nhựa với việc tăng nguy cơ ung thư, các vấn đề về sinh sản và đột biến DNA nhưng dữ liệu về tác động đối với con người hiện vẫn chưa đầy đủ.
Bác sĩ nhi khoa Christos Symeonides tại Viện nghiên cứu Trẻ em Murdoch cho biết: "Trong cơ thể chúng ta, loại nhựa mà chúng ta cần lo lắng nhất có lẽ là những loại có kích thước nhỏ. Chúng có khả năng xuyên qua màng sinh học vào các mô, bao gồm cả hàng rào máu não".
Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), sản lượng nhựa làm từ nhiên liệu hóa thạch hàng năm sẽ tăng gần gấp ba lần, ở mức 1,2 tỷ tấn vào năm 2060, trong khi chất thải nhựa sẽ vượt quá 1 tỷ tấn. Năm 2022, 175 quốc gia trên thế giới đã đồng ý xây dựng một hiệp ước ràng buộc về mặt pháp lý để hạn chế ô nhiễm nhựa.
Cuộc đàm phán tại Paris sắp tới được kỳ vọng sẽ dẫn đến một thỏa thuận lịch sử liên quan đến việc sản xuất, sử dụng sản phẩm nhựa và xử lý rác thải nhựa.
Phương Uyên (Theo Science Alert)
