Sự lên ngô? của dòng ph?m k?nh dị đã tạo ra những hướng đ? mớ? cho thị trường đ?ện ảnh nước nhà. Thế nhưng, càng ngày ph?m k?nh dị V?ệt lạ? đang có xu hướng đ? xuống và t?ếp tục bộc lộ ra những lúng túng trong v?ệc lựa chọn ý tưởng cũng như cách thức b?ểu đạt nghệ thuật của các nhà làm ph?m.
Trông ngườ? lạ? ngẫm đến ta
Bộ ph?m Pee Mak (Tình ngườ? duyên ma) của đạo d?ễn ngườ? Thá? – Banjong P?santhanakun mớ? được công ch?ếu gần đây đã “làm mưa làm g?ó” tạ? nh?ều rạp ch?ếu ph?m của V?ệt Nam. Tác phẩm dà? hơn 100 phút gó? gọn trong và? cảnh quay và và? nhân vật chính nhưng sức hấp dẫn của bộ ph?m thì ngoà? sức tưởng tượng.
Ê-kíp làm ph?m đã thật sự thành công kh? tạo ra những đ?ểm nhấn thú vị cho Pee Mak. Sử dụng câu chuyện dân g?an k?nh dị nhưng yếu tố hà? hước luôn được chú trọng trong suốt bộ ph?m. Thêm vào đó là cách sử dụng âm thanh, ánh sáng trong những cảnh quay cũng đủ làm cho ngườ? xem rợn tóc gáy.
Có thể nó?, sự kết hợp nhuần nhuyễn g?ữa các yếu tố k?nh dị, hà? hước và tình cảm đã g?úp cho bộ ph?m ch?ếm được cảm tình của nh?ều khán g?ả yêu đ?ện ảnh. Và thực tế cho thấy, Pee Mak chỉ là một trong số rất nh?ều những bộ ph?m k?nh dị nước ngoà? “lên ngô?” trong thị trường đ?ện ảnh V?ệt h?ện nay.
Sắp tớ?, bộ ph?m Conjur?ng & Ins?d?ous 2 của James Wan đang “dọa nạt” các phòng vé thế g?ớ? được công ch?ếu ở V?ệt Nam cũng hứa hẹn sẽ t?ếp tục làm nên một cơn sốt mớ? ở dòng ph?m k?nh dị. Trong kh? đó, các nhà làm ph?m đ?ện ảnh V?ệt cũng rất tích cực kha? thác “mảnh đất màu mỡ” này nhưng h?ệu quả đạt được lạ? vô cùng kh?êm tốn, dù ph?m k?nh dị vốn là một trong những thể loạ? lâu đờ? nhất của đ?ện ảnh nước nhà.
Nhìn lạ? lịch sử trước năm 1975, dòng ph?m k?nh dị mớ? manh nha nhưng cũng đã đạt được một số thành công đáng kể. Ở m?ền Nam có một và? ph?m như Lệ đá (năm 1971, đạo d?ễn Võ Doãn Châu) hay Con ma nhà họ Hứa (năm 1973, đạo d?ễn Lê Hoàng Hoa) đã từng “làm mưa làm g?ó” tạ? các rạp ch?ếu.
Nếu như Lệ đá trở thành một h?ện tượng đ?ện ảnh và gây chấn động nền đ?ện ảnh m?ền Nam trước năm 1975 thì sự ăn khách của Con ma nhà họ Hứa đã kh?ến đạo d?ễn Lê Hoàng Hoa trở thành tr?ệu phú và Con ma nhà họ Hứa cũng trở thành một thành ngữ mớ? trong dân g?an.
Đến những năm 1990, sự trở lạ? của thể loạ? ph?m k?nh dị được đánh dấu bằng v?ệc ra mắt ha? tác phẩm Ngô? nhà oan khốc, Ch?ếc mặt nạ da ngườ? của đạo d?ễn Nguyễn Chánh Tín và cho đến thờ? g?an gần đây, các bộ ph?m như: Mườ?, Ngô? nhà trong hẻm, Cột mốc 23, G?ữa ha? thế g?ớ?… t?ếp tục nố? vào dòng chảy của ph?m k?nh dị V?ệt.
Thế nhưng, nếu so vớ? thành công đã đạt được ở các bộ ph?m g?a? đoạn trước thì ở thờ? đ?ểm h?ện tạ?, ph?m k?nh dị V?ệt Nam có xu hướng càng làm càng dở và bộc lộ nh?ều yếu kém từ kịch bản, d?ễn v?ên cho đến đầu tư kỹ xảo, cơ sở vật chất làm ph?m.
Xem ph?m Mườ?, không ít khán g?ả thất vọng vì yếu tố k?nh dị quá mờ nhạt; Bộ ba ph?m của Hãng Chánh Phương (Cột mốc 23; G?ữa ha? thế g?ớ?; Lờ? nguyền huyết ngả?) thì thể h?ện sự nghèo nàn trong ý tưởng, nộ? dung và sự vụng về trong cách sắp xếp tình t?ết nên không tạo được ấn tượng vớ? khán g?ả; Kh? yêu đừng quay đầu lạ? của đạo d?ễn Võ Ngh?êm M?nh bị đánh g?á là “dở dở ương ương” không ra thể loạ? tâm lý hay k?nh dị; Bẫy cấp 3 của đạo d?ễn Lê Văn K?ệt thì bị Cục đ?ện ảnh cấm ch?ếu do có nộ? dung không phù hợp…
Đ?ều đáng buồn là tất cả các ph?m trước kh? ra rạp đều được tung hô bằng những lờ? “có cánh”, thế nhưng kh? ra mắt khán g?ả thì lạ? nhận được những phản ứng không mấy tích cực. K?nh dị chỉ là cá? mác để thu hút khán g?ả đến rạp xem ph?m còn nộ? dung thì còn nh?ều đ?ều phả? bàn. Dường như ph?m k?nh dị trong nước đang t?ếp tục thử thách lòng k?ên nhẫn của khán g?ả hơn là đưa đến cho ngườ? xem những tác phẩm đạt chất lượng thực sự.
Lỗ? tạ? nhà sản xuất?
Có rất nh?ều nguyên nhân kh?ến ph?m k?nh dị V?ệt không thu hút được khán g?ả: Kịch bản lỏng lẻo, th?ếu ch? t?ết ám ảnh, d?ễn xuất chưa tớ?, nghệ thuật cắt dựng ph?m non tay… Dường như đạo d?ễn và b?ên kịch không h?ểu rõ tâm lí của ngườ? xem nên không “dọa” được khán g?ả.
Thêm vào đó, các ph?m thường có một mô típ g?ống nhau là kha? thác mố? tình g?ữa ngườ? và ma, cuộc sống của những oan hồn lởn vởn xung quanh đò? nợ máu; Bố? cảnh ph?m cũ kĩ và hóa trang thì không thật, không đạt h?ệu quả như mong đợ?.
Nó? về đ?ều này, đạo d?ễn Lê Bảo Trung cho rằng, thực trạng chung của ph?m k?nh dị V?ệt h?ện nay là “không hề k?nh dị” và nếu có những cảnh quá rùng rợn, máu me thì sẽ bị cơ quan k?ểm duyệt cắt bỏ: “Nếu làm đúng thể loạ? này sẽ v? phạm Luật Đ?ện ảnh: không cho phép những cảnh quay gây sợ hã?, bạo lực, hoang mang, truyền bá tệ nạn mê tín dị đoan”.
Cũng cùng chung quan đ?ểm này, NSƯT Chánh Tín – một trong những nhà sản xuất có nh?ều đóng góp trong v?ệc phát tr?ển thể loạ? này thừa nhận rằng, ngườ? làm ph?m k?nh dị nước ta gặp rất nh?ều khó khăn như ít ngườ? chuyên ngh?ệp và nhà sản xuất “ngạ?” làm.
Ông cũng cho b?ết, một trong những lý do kh?ến ph?m k?nh dị ở trong tình trạng trì trệ là chuyện ra rạp. Các rạp ch?ếu h?ện nay không mấy mặn mà vớ? các nhà làm ph?m k?nh dị như g?a? đoạn trước. Bở? các thể loạ? khác như hà?, hành động, v?ễn tưởng đang rất ăn khách nên được nh?ều nhà rạp ưu t?ên.
Vì thế mà nh?ều kh? ph?m k?nh dị không g?ành được g?ờ vàng tạ? các phòng ch?ếu. Tất cả những đ?ều đó cho thấy, để ph?m k?nh dị trong nước ngày một phát tr?ển theo hướng chuyên ngh?ệp hơn, cần có sự quan tâm và cả? t?ến đồng bộ từ phía nhà sản xuất lẫn các cơ quan k?ểm duyệt.
Làm ph?m k?nh dị, lỗ như chơ? Một trong những đặc trưng của ph?m k?nh dị là cuốn hút tâm trí ngườ? xem kh? đưa họ vào sâu trong thế g?ớ? không có thật của ma quỷ, để họ khám phá và trả? ngh?ệm những cảm xúc mạnh của con ngườ?. Thế nên, theo NSƯT Chánh Tín, cần phả? có đạo d?ễn chuyên ngh?ệp, vững tay nghề mớ? có thể cho ra đờ? những bộ ph?m hay. Nhưng vướng mắc ở đây là: Đã là ph?m k?nh dị thì phả? rùng rợn, máu me, chết chóc, chém g?ết... Những cảnh này thường là những ch? t?ết nhạy cảm nên dễ bị “tuýt cò?” trong khâu k?ểm duyệt. Đ?ều này đò? hỏ? sự khéo léo từ phía các nhà sản xuất trong v?ệc chăm chút đứa con t?nh thần của mình. Bở? k?nh phí cho một bộ ph?m k?nh dị không hề nhỏ, nếu ph?m bị cắt đ?, ế khách thì nhà sản xuất chắc chắn bị thua lỗ. |
Loan Thanh
