T&?grave;m đến huy&ec?rc;̣n L&ec?rc; Thủy (Quảng B?̀nh) trong thờ? đ?ểm cuố? của vụ lúa hè-thu năm 2013 đ&ec?rc;̉ t&ac?rc;̣n mắt chứng k?&ec?rc;́n độ? d?ệt chuột của hợp tác x&at?lde; (HTX) dịch vụ Ma? Thượng, thu&oc?rc;̣c x&at?lde; Ma? Thủy t?&ec?rc;́n hành t&ac?rc;̣n d?&ec?rc;̣t loà? v&ac?rc;̣t phá hoạ? lúa màu này. Đ&ac?rc;y là khoảng thờ? g?an mà s&oc?rc;́ lượng chuột khổng lồ khắp nơ? đ&at?lde; đổ về đ&ac?rc;y đ&ec?rc;̉ k?&ec?rc;́m ăn.
Vớ? đặc t&?acute;nh của loà? chuột là chúng thường chọn những nơ? c&ac?rc;y cỏ um tùm, m&oc?rc; đất dày và dọc theo các bờ rường xung quanh ruộng lúa để đào hang làm nơ? trú ẩn. Hang của chuột thường được nố? th&oc?rc;ng vớ? nhau và có rất nh?ều cửa ra, vào. Do đó, kh? đào hang bắt chuột, phả? chú ý “chốt chặn” tạ? các cửa ng&ot?lde; ra vào của chúng. Ban ngày, để d?ệt chuột đồng h?ệu quả th&?grave; phả? cần đến nh?ều ngườ?, v&?grave; chúng rất nhanh nhạy...”- m&oc?rc;̣t k?nh ngh?&ec?rc;̣m săn chu&oc?rc;̣t được ngườ? d&ac?rc;n ch?a sẻ.
Sau kh? học hỏ? được một s&oc?rc;́ k?nh ngh?ệm săn chuột, chúng t&oc?rc;? đã được ngườ? d&ac?rc;n cho theo ch&ac?rc;n ra đ&oc?rc;̀ng đ&ec?rc;̉ t?&ec?rc;́n hành m&oc?rc;̣t cu&oc?rc;̣c đ? săn. Được g?ao cho một cá? gậy tre dà? chừng 1m, kèm theo đó là những lờ? căn dặn: “T&oc?rc;? sẽ đào hang, chú cứ đứng b&ec?rc;n cạnh quan sát thật kỹ, hễ thấy có chuột chu? ra ở lỗ (cửa hang - PV) nào là chú phang một nhát vào nó thật mạnh, nếu trật th&?grave; rượt theo phang t?ếp, phang kh&oc?rc;ng kịp th&?grave; lấy ch&ac?rc;n mà đạp thật mạnh. Chỉ ước lượng th&oc?rc;?, kh&oc?rc;ng cần ngắm kỹ đ&ac?rc;u...”
Ngườ? th&?grave; cầm cuốc, kẻ cầm gậy... T&?grave;m tớ? một m&oc?rc; đất cao, nơ? có nh?ều lỗ h&ot?lde;m chằng chịt, họ bắt đầu lấy cuốc lật l&ec?rc;n từng mảng đất to tướng. Bất ngờ, cách vị tr&?acute; nhát cuốc th?̀ chừng nửa mét có và? bóng đen lao vun vút về ph&?acute;a t&oc?rc;?. “Đập, đạp, tóm...”, sau nh?ều t?ếng la lớn, ngườ? th&?grave; đưa ch&ac?rc;n đạp, ngườ? rút gậy phang l?&ec?rc;n t?ếp... “trúng rồ?”, “trật rồ?”..., t?ếng mọ? ngườ? reo l&ec?rc;n ?nh ỏ? kh?ến lũ chuột chạy tán loạn.
Mấy h&oc?rc;m trước đ&ac?rc;y, có những cá? hang đào xong, d?ệt được tất cả 73 con chuột. Hơn nửa tháng nay, ngày nào tr&ec?rc;n cánh đồng này cũng có x&at?lde; v?&ec?rc;n đào hang d?ệt chuột, th&ec?rc;́ mà kh&oc?rc;ng thể nào t?&ec?rc;u d?ệt hết, chúng sản s?nh nhanh lắm...
Kh? trờ? chập choạng tố?, &oc?rc;ng Nguyễn Văn Tùy, ngườ? nổ? t?ếng vớ? b?ệt danh “vua chuột” của vùng g?ữa huyện Lệ Thủy (trú tạ? x&at?lde; An Thủy) đ&at?lde; được HTX Ma? Thượng mờ? đến địa phương để tham g?a bắt chuột. Ngoà? &oc?rc;ng Tùy, HTX này còn mờ? th&ec?rc;m 5 ngườ? khác (trú ở x&at?lde; An Thủy và Lộc Thủy) cũng có b?ệt tà? “sát chuột” kh&oc?rc;ng kém g&?grave; &oc?rc;ng Tùy.
Một thành v?&ec?rc;n trong Độ? d?ệt chuột của HTX dịch vụ Ma? Thượng đứng b&ec?rc;n cạnh th&oc?rc;ng t?n vớ? t&oc?rc;?: “Hơn ngh&?grave;n ch?ếc bẫy, thế mà tố? nào b&?grave;nh qu&ac?rc;n mỗ? ch?ếc bẫy như thế cũng sập được 5 con chuột, kh?ếp quá”.
Ngườ? d&ac?rc;n tham g?a d?&ec?rc;̣t chu&oc?rc;̣t t?́ch cực
Theo &oc?rc;ng Dương Văn Thanh, Chủ nh?ệm HTX dịch vụ Ma? Thượng tay cầm gó? bả s?nh học d?ệt chuột tr&ec?rc;n tay, nó? xen vào: “Từ đầu vụ hè-thu năm 2013 đến nay, HTX chúng t&oc?rc;? được Phòng NN&PTNT huyện Lệ Thủy hỗ trợ 3 đợt bả s?nh học d?ệt chuột, vớ? trọng lượng khoảng 1,7 tạ. Số lượng thuốc được cấp chưa đủ, chúng t&oc?rc;? phả? mua th&ec?rc;m và? tạ, thế mà “đánh” kh&oc?rc;ng hết chuột. Rồ? &oc?rc;ng Thanh g?ả? th&?acute;ch th&ec?rc;m: Bả s?nh học này sẽ được chúng t&oc?rc;? bỏ vào những ch?ếc lá, đặt ở nh?ều vị tr&?acute; khác nhau để nhử chuột đến ăn. Kh? chúng nuốt vào, sẽ bị chảy máu đường ruột rồ? lăn ra chết...
Bà con x&at?lde; v?&ec?rc;n còn cho b?ết , ngoà? v?ệc đặt bẫy, đánh bả s?nh học, ngườ? d&ac?rc;n còn phả? t?ến hành mua bạt, tấm t&oc?rc;n... về dựng thành hàng rào dà? tớ? 3km nhằm ngăn kh&oc?rc;ng cho chuột x&ac?rc;m nhập vào đồng ruộng hạ? lúa.
Được b?&ec?rc;́t, từ kh? các x&at?lde; vùng g?ữa của huyện Lệ Thủy làm lúa tá? s?nh gần như toàn bộ th?̀ chuột th?ếu thức ăn n&ec?rc;n tràn l&ec?rc;n các x&at?lde; vùng tr&ec?rc;n t&?grave;m k?ếm; Năm 2012, hầu như Lệ Thủy kh&oc?rc;ng có lũ lớn n&ec?rc;n kh?ến lũ chuột đồng kh&oc?rc;ng bị t?&ec?rc;u d?ệt mà còn có cơ hộ? s?nh s&oc?rc;? nảy nở th&ec?rc;m.
Theo t&?grave;m h?ểu của chúng t&oc?rc;?, x&at?lde; Ma? Thủy có tổng số 7 th&oc?rc;n. Th&oc?rc;n Ma? Thượng có vị tr&?acute; nằm l?ền kề vớ? vùng g?ữa n&ec?rc;n phả? trực t?ếp “hứng” hậu quả nặng nề nhất từ nạn chuột d? cư từ vùng g?ữa l&ec?rc;n. Năm 2013, ước t&?acute;nh lượng chuột phá hạ? lúa ở x&at?lde; Ma? Thủy nh?ều gấp rưỡ? năm 2010. T&?acute;nh đến thờ? đ?ểm này, toàn x&at?lde; có tr&ec?rc;n 24 ha lúa bị mất trắng do chuột phá hoạ?.
Thờ? g?an qua, đứng trước nạn chuột hạ? lúa, UBND x&at?lde; Ma? Thủy đ&at?lde; ráo r?ết chỉ đạo các th&oc?rc;n, HTX t&?acute;ch cực t&?grave;m b?ện pháp d?ệt chuột h?ệu quả để cứu lúa. Ch&?acute;nh nhờ sự chỉ đạo kịp thờ?, sự vào cuộc quyết l?ệt của các cấp ch&?acute;nh quyền cùng toàn thể nh&ac?rc;n d&ac?rc;n x&at?lde; Ma? Thủy, mặc dù chỉ bỏ ra khoảng 40 tr?ệu đồng (t?ền ch? ph&?acute; như mua bạt, bẫy, bả s?nh học, t&oc?rc;n, hỗ trợ t?ền c&oc?rc;ng...) để d?ệt chuột, nhưng địa phương này đ&at?lde; “cứu” được cánh đồng lúa có g?á trị tr&ec?rc;n 4 tỷ đồng.
T.Quy&ec?rc;̀n - K.Ly
