Trong Đông y, khí và huyết thường “song hành”, phối hợp với nhau. Khí có tác dụng làm ấm. Khí dồi dào lưu thông được là nhờ huyết. Huyết (máu) có tác dụng chuyển tải dương khí làm mềm mại cơ bắp cả hai có quan hệ mật thiết chặt chẽ với nhau.
Chứng huyết hư thường sinh ra nhiều bệnh như: Tâm quý (hồi hộp), hư lao, thiên đầu thống(đau đầu), huyễn vựng (hoa mắt chóng mặt), các bệnh về huyết, cảm mạo, sốt, tiểu tiện ít, táo bón…
Tùy từng trường hợp mà dùng bài thuốc phù hợp như sau
Do huyết hư sinh chứng tâm quý (tim hồi hộp)
Triệu chứng: Bệnh thường có biểu hiện hồi hộp, chóng mặt quay cuồng, mất ngủ, khi ngủ hay mê sảng, mặt trắng nhợt, tinh thần mệt mỏi, chất lưỡi đỏ, mạch tế nhược.
Bài thuốc: Quy tỳ thang. Táo nhân 16g, Nhân sâm 12g, bạch truật 12g, hoàng kỳ 12g, mộc hương 4g, sinh khương 3 lát, phục linh 12g, đương quy 12g, viễn chí 8g, long nhãn 8g, cam thảo 4g, đại táo 3 quả.
Cách dùng: Ngày uống một thang sắc uống 3 lần trong ngày, uống trước khi ăn, hoặc lúc đói.
Do huyết hư dẫn đến tâm huyết hư suy
Triệu chứng: Người bệnh thường có biểu hiện tim đập nhanh, loạn nhịp, hay quên, mất ngủ kéo dài, hay mê sảng, sắc mặt buồn, chất lưỡi nhạt, mạch tế hoặc kết đại.
Bài thuốc: Dưỡng tâm thang: hắc táo nhân 20g, đương quy 16g, hoàng kỳ 16g, phục thần 12g, bạch linh 12g, ngũ vị tử 10g, xuyên khung 8g, cam thảo 4g, đại táo 3 quả, viễn chí 10g, bán hạ (chế) 12g, nhục quế 10g, sinh khương 4g, bá tử nhân 12g, nhân sâm 12g.
Cách dùng: Ngày uống một thang, chia làm 3 lần trong ngày, uống trước khi ăn. Hoặc tán bột làm viên hoàn mật ong, mỗi viên 5g, ngày uống 2 lần mỗi lần uống 2 viên trước khi ăn sáng và ăn tối.
Do huyết hư dẫn đến can (gan) huyết hư
Triệu chứng: Chóng mặt ù tai, đau hai mạng sườn, hay sợ hãi, da mặt nhăn nheo, đối với phụ nữ kinh nguyệt không đều, hay bế kinh, chất lưỡi nhạt, mạch huyền tế.
Bài thuốc: Tứ vật thang gia vị: thục địa 120g, xuyên quy 80g, xuyên khung 60g, bạch thược 80g. Tùy tình trạng của bệnh nhân mà gia thêm một số vị khác cho thích hợp như: bạch truật, hắc táo nhân, viễn chí, ngũ vị tử...
Cách dùng: Tán bột làm viên hoàn mật ong, mỗi viên 5g, ngày uống 3 lần mỗi lần uống 2 viên trước khi ăn.
Do huyết hư sinh chứng huyễn vựng (chóng mặt choáng váng)
Triệu chứng: Chóng mặt quay cuồng nếu lao động thì bệnh nặng thêm, môi tái xanh, mặt trắng nhợt, móng tay móng chân nhợt nhạt, tinh thần mệt mỏi, hay hụt hơi, hồi hộp, mất ngủ.
Bài thuốc: Quy tỳ thang: nhân sâm 12g, viễn chí 8g, bạch truật 12g, đương quy 12g,hoàng kỳ 12g, mộc hương 4g, sinh khương 3 lát, phục linh 12g, long nhãn 8g, táo nhân 16g, cam thảo 4g, đạị táo 3 quả.
Khi dùng phải gia thêm các vị như: thục địa, cúc hoa, thảo quyết minh. Phụ nữ thì gia thêm hương phụ.
Cách dùng: Ngày uống một thang, sắc uống 3 lần trong ngày dùng trước khi ăn.
Do huyết hư sinh chứng đầu thống (đau đầu)
Bài thuốc: Bát trân thang gia vị: nhân sâm 12g, bạch truật 12g, thục địa 12g, đương quy 8g, phục linh 12g, cam thảo 4g, xuyên khung 6g, bạch thược 8g. Nếu huyết áp thấp gia thêm: thăng ma 8g, sài hồ 6g. Nếu huyết áp cao gia thêm: thiên ma, câu đằng...
Cách dùng: Ngày uống một thang, sắc uống 3 lần trong ngày, uống trước khi ăn.
Chứng huyết hư đại tiện bí kết (táo bón)
Triệu chứng: Bị táo bón, phân rắn như phân dê, khó đi ngoài, rặn không ra, mặt nhợt nhạt, môi lưỡi khô, hay chóng mặt hoa mắt, mạch tế sác.
Bài thuốc: Nhuận tràng hoàn: đương quy 16g, sinh địa 16g, hỏa ma nhân 12g, đào nhân 12g, thục đại hoàng 8g.
Cách dùng: Tán bột làm viên hoàn mật mỗi viên 5g, ngày uống 3 lần mỗi lần uống 1 viên uống với nước đun sôi để nguội.
Chứng huyết hư do mất nhiều máu cấp tính
Triệu chứng: Chảy máu chỗ chấn thương, chảy máu mũi, chảy máu dưới da, sắc mặt trắng nhợt, hoa mắt chóng mặt, tinh thần mệt mỏi, có trường hợp bị choáng.
Bài thuốc: Nhân sâm quy tỳ thang: sâm cao ly 26g, bạch truật 16g, bạch linh 12g, hoàng kỳ 16g, long nhãn 8g, hắc táo nhân 30g, đương quy 12g, mộc hương 4g, viễn chí 6g, chích cam thảo 4g.
Cách dùng: Ngày uống một thang, sắc uống 3 lần trong ngày, uống trước khi ăn.
Hiện nay, bạn có thể tìm và sử dụng thuốc bổ máu chứa các loại thảo dược trên. Đặc biệt là sản phẩm chiết xuất Đương quy và Hoàng kỳ, vừa an toàn, hiệu quả, lại tiện lợi, dễ dàng sử dụng.
