Dưa chuột (dưa leo) là loại quả được ưa chuộng không chỉ bởi nó mát mà còn cung cấp khá nhiều chất bổ dưỡng, lại dễ chế biến. Dưa chuột có thể dùng để ăn sống, làm nộm, salad, muối chua hoặc ép nước uống… Tuy nhiên đôi khi chúng ta ăn phải những quả dưa có vị đắng dù đã ngâm rửa nước muối cẩn thận trước khi ăn, gây ra cảm giác rất khó chịu. Nhiều người cho rằng vị đắng của dưa chuột là do đã ngấm thuốc trừ sâu.
Vậy dưa chuột bị đắng có phải do bị tồn dư hóa chất không?
Giải thích về vấn đề trên, theo thông tin từ Báo Pháp luật TP.HCM, PGS. TS Nguyễn Duy Thịnh, chuyên gia thực phẩm cho biết,
Vị đắng của dưa leo thực tế có từ trong gene của loài quả này. Dưa leo thuộc họ Cucurbit và là thuộc dòng họ của dưa hấu và bí. Họ cucurbit tự nhiên thường chứa cucurbitacin B, C và triterpenoids tetracyclic, những hợp chất tạo ra vị đắng trong quả dưa leo. Những hợp chất trên thường được giới hạn trong thân, lá và rễ của dưa. Chỉ khi chúng di chuyển vào trong quả, ta mới cảm nhận được vị đắng.
Chính vì thế, với những quả dưa leo bị đắng không phải là do tồn dư hóa chất hay không mà là cơ chế bảo vệ của dưa để tránh côn trùng xâm hại.
Thông thường vị đắng của loại quả này tập trung chủ yếu ở phần đầu và ngay dưới lớp vỏ thịt quả. Chất nhựa này được tiết ra với liều lượng nhỏ nên không gây hại, nên nếu muốn sử dụng tiếp bạn chỉ cần cắt phần đầu và đuôi quả, chà nhẹ theo hình tròn để loại bỏ chất nhựa.
Tuy nhiên ở những quả dưa leo bị đắng toàn thân thì tức là lượng cucurbitacin tiết ra nhiều, với những quả như vậy tốt nhất bạn không nên ăn để đảm bảo an toàn.
Ngoài ra, nếu khi mua và ăn dưa leo bạn cảm nhận được mùi vị hóa chất (thuốc trừ sâu…) rõ rệt, hoặc có dấu hiệu thì cũng nên loại bỏ ra khỏi bữa ăn để tránh ngộ độc thực phẩm.
Ăn dưa chuột bị đắng có độc không?
Các nghiên cứu đã chứng minh vị đắng của dưa chuột chủ yếu do cucurbitacin tích tụ quá nhiều trong quả. Lượng cucurbitacin này càng nhiều thì vị đắng lại càng gắt.
Cucurbitacin với liều lượng nhỏ thì tốt cho cơ thể và giúp lợi tiểu, nhưng với lượng lớn có thể gây ngộ độc.
Hàm lượng cucurbitacin ở dưa chuột khá ít, chỉ khiến người ăn cảm thấy không ngon, khó chịu chứ chưa đến mức ảnh hưởng tiêu cực tới sức khỏe. Chỉ khi các bạn ăn quá nhiều dưa chuột bị đắng mới bị ngộ độc cucurbitacin.
Cách chọn dưa chuột ngon, an toàn
Theo thông tin trên Báo Sức khỏe và Đời sống, kỹ sư nông nghiệp Bùi Văn Toản cho biết, dưa chuột có nhiều loại. Dưa chuột nếp có mùi thơm, vị ngọt hơn dưa chuột thường nên được nhiều người lựa chọn.
Muốn chọn được dưa chuột nếp, có một số đặc điểm phân biệt sau: Dưa chuột nếp quả thon, dài 20 - 25 cm, đường kính 4,5 - 5 cm, Dưa chuột nếp có hình dáng đẹp, vỏ xanh sáng có u vấu, cùi dày, ít hạt, ăn giòn, ngọt... Nếu gọt vỏ hoặc bẻ đôi quả dưa chuột nếp sẽ thấy mùi thơm đặc trưng.
Khi chọn dưa chuột, về màu sắc, nên chọn quả có màu xanh tươi sáng. Quả dưa chuột ngon thường có màu xanh tươi sáng khá đều màu, không xuất hiện các vết thâm hoặc màu ố vàng. Những quả dưa chuột có vệt ố vàng trên phần vỏ vì chúng có thể đã để lâu và có dấu hiệu bị hư, khi ăn sẽ không ngon và có vị đắng.
Không nên chọn dưa chuột bị cong vẹo. Dưa chuột quả thuôn dài, kích cỡ đều nhau là loại dưa leo đặc ruột, ăn sẽ giòn ngon hơn dưa leo loại quả ngắn và tròn. Tránh chọn mua những quả dưa có phần đầu to đuôi nhỏ, bị phình to ở giữa vì chúng thường sẽ là dưa già, có ruột nhiều hạt, ăn sẽ không ngon và bị chát đắng.
Những quả dưa chuột ngon thường có lớp phấn mỏng hoặc có những nốt sần sùi bên ngoài. Đây thường là những trái mới được thu hoạch, còn non và ít hạt.
Ngoài ra, quả dưa chuột có phần cuống, dưới đáy có núm hoa cũng là những trái còn tươi ngon và có vị ngọt
Nên chọn những quả dưa chuột nặng tay, mềm, có lớp vỏ nhẵn, không có nốt sần.
Nếu vỏ dưa mỏng và không có lớp phấn, sau khi rửa sạch bạn có thể xắt lát và dùng ngay. Tuy nhiên trước khi xắt lát hay sơ chế dưa chuột bạn cần nếm qua, nếu quả dưa có vị đắng thì bạn cần gọt vỏ để loại bỏ vị đắng. Những quả dưa nhỏ thường ít bị đắng hơn những quả to.
Cách xử lý để dưa chuột không bị đắng
Bạn có thể sử dụng một trong 2 cách sau để khử vị đắng của dưa chuột.
- Cắt phần đầu của quả dưa chuột, dùng phần vừa cắt ra xát mạnh vào chỗ vừa cắt. Khi thấy dưa chuột có một ít bọt trắng bị ép ra thì bạn cắt bỏ phần đó đi; đầu quả sẽ hết vị đắng.
- Gọt vỏ dưa chuột và cắt bỏ một ít ở 2 đầu quả, sau đó ngâm với nước muối loãng khoảng 5 - 10 phút. Nước muối sẽ trung hòa bớt vị đắng có trong dưa chuột, giúp quả dưa không bị đắng nữa.
Trong trường hợp đã làm mọi cách nhưng dưa chuột vẫn bị đắng thì có thể do hàm lượng cucurbitacin quá nhiều hoặc quả đó bị đắng không phải do cucurbitacin. Bạn không nên ăn quả dưa đó mà hãy bỏ đi nhé.
Như Quỳnh(T/h)
