Giáo sư Aviel Verbruggen, tác giả của phân tích, cho biết tổng số tiền khổng lồ mà các công ty dầu khí và nhiên liệu hóa thạch thu được kể từ năm 1970 đến nay là 52 tỷ USD. Ông Verbruggen nói rằng khoản lợi nhuận khổng lồ này là sức mạnh để trì hoãn hành động đối với cuộc khủng hoảng khí hậu.
Nghiên cứu vẫn được công bố trên một tạp chí học thuật nhưng ba chuyên gia tại Đại học College London, Trường Kinh tế London và Thinktank Carbon Tracker đã xác nhận phân tích là chính xác, với một người gọi số tiền lợi nhuận trên là "con số đáng kinh ngạc". Đây dường như là đánh giá dài hạn đầu tiên về tổng lợi nhuận của ngành dầu khí thế giới, với giá thuê dầu chiếm 86% tổng lợi nhuận.
Khí thải từ việc đốt nhiên liệu hóa thạch đã góp phần gây ra cuộc khủng hoảng khí hậu và làm trầm trọng thêm các hiện tượng thời tiết cực đoan, bao gồm cả các đợt nắng nóng kỷ lục ở Vương quốc Anh và nhiều quốc gia Bắc bán cầu khác. Trong nhiều thập kỷ qua, các công ty dầu mỏ cũng đã biết được rằng khí thải carbon đang khiến hành tinh nóng lên một cách nguy hiểm.
Ông Verbruggen, nhà kinh tế năng lượng và môi trường tại Đại học Antwerp, Bỉ, đồng thời là tác giả chính của báo cáo Liên chính phủ về Biến đổi khí hậu, chia sẻ: "Tôi vô cùng kinh ngạc với con số khổng lồ này. Đó thật sự là một số tiền lớn. Bạn gần như có thể mua mọi chính trị gia, mọi hệ thống bằng tất cả số tiền này và tôi nghĩ điều này có thể đã xảy ra. Số tiền này bảo vệ các nhà sản xuất khỏi sự can thiệp chính trị, vốn có thể hạn chế hoạt động của họ".
Ông nói thêm: "Đó là lợi nhuận thực sự, thuần túy. Họ có được tài sản bằng 1% tổng số của cải trên thế giới".
Được biết, lợi nhuận trung bình hàng năm của ngành dầu khí từ 1970-2020 là 1 tỷ USD. Nhưng theo ddự đoán của ông Verbruggen, con số này sẽ cao gấp đôi vào năm 2022.
Ông chỉ ra: "Việc thu lợi nhuận đang kìm hãm hành động của thế giới đối với tình trạng khẩn cấp về khí hậu. Nó thực sự lấy đi nguồn tiền dành cho các lựa chọn thay thế. Ở mọi quốc gia, người dân gặp rất nhiều khó khăn chỉ để trả tiền khí đốt, tiền điện và tiền xăng, đến nỗi chúng tôi không còn tiền để đầu tư vào năng lượng tái tạo".
Giáo sư Paul Ekins, Đại học University College London, nhấn mạnh: "Nhưng thực tế vẫn là trong 50 năm qua, các công ty đã kiếm được một khoản tiền khổng lồ bằng cách sản xuất nhiên liệu hóa thạch, hoạt động đốt cháy là nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu. Điều này đã và đang kéo theo muôn vàn nối khổ trên khắp thế giới và là mối đe dọa lớn đối với nền văn minh nhân loại trong tương lai".
Ông nói thêm: "Ít nhất thì các công ty này cũng nên đầu tư một phần lợi nhuận lớn hơn nhiều để chuyển sang năng lượng carbon thấp hơn hiện tại. Cho đến khi họ làm như vậy, tuyên bố của họ là một phần của quá trình chuyển đổi năng lượng carbon thấp là một trong những ví dụ nghiêm trọng nhất về hoạt động rửa xanh".
Ông Mark Campanale, đến từ công ty Carbon Tracker, cho biết: "Trong bối cảnh khủng hoảng chi phí sinh hoạt do giá dầu và khí đốt kỷ lục, dòng chảy này của tiền cho một số lượng tương đối nhỏ các công ty năng lượng và dầu khí sẽ tăng gấp đôi trong năm nay. Chuyển sang một hệ thống năng lượng trung hòa carbon dựa trên năng lượng tái tạo là cách duy nhất để chấm dứt tình hình này".
Trước đó hồi tháng 5, The Guardian tiết lộ rằng các công ty nhiên liệu hóa thạch lớn nhất thế giới đang lên kế hoạch cho các dự án dầu khí "bom carbon" có thể khiến khí hậu vượt qua giới hạn nhiệt độ được quốc tế đồng ý với những tác động thảm khốc trên toàn cầu. Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế, ngành công nghiệp nhiên liệu hóa thạch cũng được hưởng lợi từ khoản trợ cấp 16 tỷ USD mỗi ngày.
Phân tích của ông Verbruggen đã sử dụng dữ liệu tiền thuê dầu và tiền thuê khí đốt của Ngân hàng Thế giới, được ngân hàng này tổng hợp theo từng quốc gia và được biểu thị bằng phần trăm GDP toàn cầu. Sau đó, ông nhân số này với dữ liệu GDP toàn cầu của Ngân hàng Thế giới và điều chỉnh theo lạm phát để đưa tất cả các số liệu vào năm 2020 chuyển thành đơn vị USD.
Minh Hạnh (Theo The Guardian)
