Ngày 11/9 (giờ địa phương), Mỹ đã tưởng niệm 21 năm sau vụ tấn công khủng bố đẫm máu nhất trong lịch sử ngày 11/9/2001. Vụ tấn công khiến gần 3.000 người thiệt mạng và được xem là nỗi đau khó có thể nguôi ngoai đối với người dân nước này.
Tại buổi lễ tưởng niệm ở "Vùng đất số 0" New York (Mỹ), cô Bonita Mentis đã đọc tên các nạn nhân, trong đó có người chị gái đã thiệt mạng của cô, Shevonne Mentis, khi ấy là một người nhập cư Guyan 25 tuổi làm việc cho một công ty tài chính.
Cô Mentis chia sẻ: "Đã 21 năm trôi qua nhưng với chúng tôi mọi thứ như mới xảy ra hôm qua. Các vết thương vẫn còn như mới".
Người thân của các nạn nhân vụ khủng bố 11/9 cũng tụ tập tại các địa điểm khác bị tấn công bao gồm một cánh đồng ở Pennsylvania và Lầu Năm Góc để tưởng niệm.
Hơn 2 thập kỷ qua, ngày 11/9 vẫn là một thời điểm để người Mỹ suy ngẫm lại những gì đã xảy ra, vốn làm thay đổi chính sách an ninh và thúc đẩy "cuộc chiến chống khủng bố" do Mỹ dẫn đầu trên toàn thế giới. Lễ tưởng niệm ngày 11/9 diễn ra chỉ hơn 1 tháng sau khi Washington thực hiện cuộc tấn công bằng máy bay không người lái, tiêu diệt thủ lĩnh chủ chốt của khủng bố al-Qaeda Ayman al-Zawahiri, một trong những "kiến trúc sư" đằng sau âm mưu khủng bố 11/9/2001.
Pierre Roldan, thân nhân của một nạn nhân khác trong vụ khủng bố 11/9, chia sẻ: "Chúng tôi đã phần nào đòi lại được công lý cho người thân khi Osama bin Laden bị tiêu diệt trong vụ đột kích của Mỹ vào năm 2011. Và giờ đây, al-Zawahiri cũng đã biết mất, chúng tôi cảm thấy mình vẫn đang tiếp tục giành được công lý".
Theo nhiều cách khác nhau, ảnh hưởng của vụ tấn công 11/9 đã len lỏi và tác động tới cả chính trường lẫn đời sống của người Mỹ trong suốt những năm qua. Tuy nhiên, không ít người cho rằng ký ức về cuộc tấn công đẫm máu đang dần suy giảm tại Mỹ. Ông Jay Saloman chia sẻ: "Đó là một cuộc tấn công khủng bố kinh hoàng chống lại đất nước chúng ta. Về mặt lý thuyết, mọi người cần phải luôn nhớ tới ngày này và hãy đề phòng cũng như nâng cao cảnh giác".
Cũng trong ngày 11/9, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đặt vòng hoa tại Lầu Năm Góc và có bài phát biểu bày tỏ lòng kính trọng đối với những người đã thiệt mạng trong các vụ tấn công.
Ông chủ Nhà Trắng nói: "Vụ khủng bố ập tới trong một buổi sáng trong xanh. Bầu trời đột nhiên đầy khói đen, sau đó là tiếng còi báo động và những câu chuyện, câu chuyện về những người chúng ta đã mất, câu chuyện về chủ nghĩa anh hùng đáng kinh ngạc kể từ ngày khủng khiếp đó. Bản thân câu chuyện của nước Mỹ cũng đã thay đổi trong ngày đó. Nhưng điều chúng ta không thay đổi, không thể thay đổi, không bao giờ thay đổi, là bản chất của đất nước này, điều mà khủng bố nghĩ rằng họ có thể làm tổn hại".
Tổng thống cũng bày tỏ lòng biết ơn với người dân và những người phản ứng nhanh, những người đã hành động và đáp trả vụ tấn công ngày 11/9/2001 tại Lầu Năm Góc, cũng như những người quyết định gia nhập quân ngũ sau vụ khủng bố. Ông nói: "Chúng tôi nợ các bạn".
Tổng thống Mỹ chia sẻ: "Sau tất cả những gì đã thay đổi trong suốt 21 năm qua, quyết tâm bền bỉ của người dân Mỹ nhằm bảo vệ chính mình trước những kẻ tìm cách làm hại chúng ta và mang lại công lý cho những nạn nhân chưa bao giờ phai nhạt".
Ông Biden cũng đã nói về tầm quan trọng của nền dân chủ Mỹ, nói rằng người dân Mỹ có nghĩa vụ bảo vệ nền dân chủ này. Tổng thống đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về điều ông cho rằng đang gây tổn hại nền dân chủ bởi một số người từ chối thừa nhận kết quả của cuộc bầu cử tổng thống năm 2020.
Ông nhấn mạnh: "Nền dân chủ Mỹ phụ thuộc vào trái tim, vào 'chúng ta là người dân'. Bảo vệ nền dân chủ là điều chúng ta phải làm hàng ngày. Vì vậy, đây là một ngày không chỉ để ghi nhớ, mà là một ngày đổi mới và quyết tâm cho mỗi người Mỹ và sự tận tâm của chúng tôi đối với đất nước này, đối với các nguyên tắc mà nó thể hiện, đối với nền dân chủ của chúng ta".
Đệ nhất phu nhân Jill Biden cũng dự kiến có bài phát biểu tại Shanksville, Pennsylvania. Đây là địa điểm một chiếc máy bay bị không tặc tấn công lao xuống. Vào ngày 11/9/2001, những phần tử khủng bố có liên hệ với al-Qaeda đã chiếm quyền kiểm soát 4 máy bay phản lực, sử dụng chúng để tấn công, lao vào Toà tháp Trung tâm thương mại thế giới New York và Lầu Năm Góc. Tuy nhiên, trên 1 trong 4 chiếc máy bay đó, các hành khách đã phản kháng, giành lại quyền kiểm soát và lao máy bay xuống một khoảng đất trông ở Pennsylvania để giảm bớt tổn hại cho nước Mỹ trong vụ khủng bố.
Phó Tổng thống Kamala Harris và chồng Doug Emhoff đã tham gia lễ duyệt binh tại Đài tưởng niệm Quốc gia ngày 11/9 ở New York. Nhưng theo truyền thống, không có nhân vật chính trị nào lên tiếng tại sự kiện. Thay vào đó, các cơ quan giám sát để người thân của nạn nhân đọc tên và tưởng nhớ những người đã khuất.
Minh Hạnh (Theo CBS)
