Tổng quan về đông trùng hạ thảo
Bài viết trên website Bệnh viện Đa khoa Medlatec có sự tham vấn y khoa của BSCKI. Vũ Thanh Tuần cho biết, đông trùng hạ thảo là tên gọi của một loài nấm sinh sôi, phát triển trên một loài sâu non.
Quá trình hình thành nên vị thuốc này vô cùng đặc biệt, đó là vào mùa đông loài nấm Cordyceps sinensis sẽ ký sinh trên cơ thể của loài sâu non thuộc chi Hepialus. Để sinh tồn, loại nấm này sẽ hút hết chất dinh dưỡng từ ấu trùng.
Đến mùa hè, chúng phát triển thành nấm dạng sợi và thoát ra khỏi xác của ấu trùng rồi mọc vươn lên mặt đất, trở thành cây nấm trưởng thành. Vì mùa đông nó là sâu, mùa hè hóa thành nấm nên được gọi là đông trùng hạ thảo.
Từ lâu đông trùng hạ thảo được sử dụng trong y học cổ truyền của Trung Quốc. Phải đến hơn 400 loài đông trùng hạ thảo có xuất xứ từ Trung Quốc, Nepal, Thái Lan, Bhutan và Việt Nam.
Ăn đông trùng hạ thảo thời điểm nào để có tác dụng tốt?
Không có quy định cụ thể nào về thời điểm ăn đông trùng hạ thảo, mà phụ thuộc vào loại và dạng đông trùng hạ thảo cùng mục đích sử dụng. Thời điểm uống trùng thảo cũng tùy thuộc vào từng loại và cách dùng đông trùng hạ thảo, cụ thể như sau:
- Đối với người cần bồi bổ và phục hồi sức khỏe thì nên dùng đông trùng hạ thảo trước bữa ăn 30 phút.
- Rượu đông trùng hạ thảo nên uống vào buổi tối trước khi đi ngủ. Nếu ngâm cùng các thảo dược khác thì có thể uống kèm trong bữa cơm chính.
- Nếu dùng đông trùng hạ thảo khô nhai trực tiếp vào buổi sáng sẽ đạt hiệu quả tốt nhất. Còn dùng bằng cách pha trà thì có thể dùng bất kỳ thời điểm nào trong ngày.
Tác dụng của đông trùng hạ thảo với sức khoẻ:
Tăng cường hệ miễn dịch
Đông trùng hạ thảo rất tốt cho việc củng cố hệ miễn dịch thông qua cơ chế kích thích cơ thể tiết ra nhiều chiến binh bạch cầu hơn. Nhờ chức năng này mà sức đề kháng của cơ thể trở nên mạnh mẽ hơn, chống lại những tác nhân có hại nhất là những người có nguy cơ cao bị bệnh viêm gan B hoặc bị nhiễm HIV/AIDS.
Giải độc gan
Nam giới thường có thói quen uống nhiều bia rượu và đây cũng là nguyên nhân dẫn tới tỷ lệ cao nam giới mắc những bệnh lý về gan mật. Nếu dùng đông trùng hạ thảo đúng cách sẽ giúp thải độc gan cũng như tăng cường chức năng gan hiệu quả. Cụ thể:
Trong đông trùng hạ thảo chứa hợp chất polysaccharides và cordycepin có khả năng thúc đẩy quá trình thải độc ở gan, hạn chế sự phát triển của các bệnh về gan như nóng gan, suy gan, gan nhiễm mỡ.
Sử dụng đông trùng hạ thảo để bồi bổ cho những người bị xơ gan cũng cho ra kết quả xét nghiệm chức năng gan được cải thiện.
Cải thiện chức năng hệ hô hấp
Đối với hệ hô hấp, đông trùng hạ thảo còn là loại dược liệu có công dụng:
- Giảm thiểu triệu chứng của các cơn hen, bổ phổi, ít phế, giảm đau ngực, thuyên tắc phổi, viêm phổi.
- Loại trừ 2 loại vi khuẩn nguy hiểm gây bệnh viêm phổi là Tuberculosis và Mycobacterium nhờ tác dụng của hoạt chất Cordycepin.
- Kích thích sản xuất nhiều hormone Adrenalin hơn. Đây là một loại hormone có chức năng vận chuyển oxy tới não bộ và nhiều cơ quan khác trong cơ thể.
Tốt cho tim mạch
Nhịp tim và quá trình lưu thông khí huyết được ổn định hơn nhờ hoạt chất D-mannitol chứa trong đông trùng hạ thảo.
Bệnh nhân đái tháo đường nên sử dụng đông trùng hạ thảo vì công dụng giảm cholesterol máu và hạ đường huyết.
Những người không nên dùng đông trùng hạ thảo
Đông trùng hạ thảo tuy tốt cho sức khoẻ nhưng không phải ai cũng có thể dùng được. Báo Tổ quốc dẫn lời nhà khoa học, lương y đa khoa Quốc gia Bùi Đắc Sáng (Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, Hội Đông y Hà Nội) cho biết những người dưới đây không nên dùng đông trùng hạ thảo:
Trẻ em dưới 5 tuổi, người đang sốt
Đông trùng hạ thảo có tính ấm nên không thể sử dụng cho những bệnh thuần ấm như sốt. Cơ thể trẻ em dưới 5 tuổi có tính nóng cao, vì thế cũng không nên sử dụng.
Người viêm khớp dạng thấp
Nhóm người này nếu sử dụng các món đồ bổ như đông trùng hạ thảo sẽ kích thích gia tăng hoạt động của hệ miễn dịch, khiến cho các dấu hiệu bệnh thêm trầm trọng.
Người bị rối loạn đông máu
Với người máu khó đông, các hoạt chất Cordyceps trong đông trùng hạ thảo sẽ khiến máu càng thêm khó đông và chảy nhiều hơn.
Người chuẩn bị phẫu thuật
Thành phần của đông trùng hạ thảo sẽ làm máu khó đông hơn, ảnh hưởng đến kết quả phẫu thuật.
Phụ nữ mang thai 3 tháng đầu
Phụ nữ mang thai các tháng đầu tiên cũng thuộc nhóm đối tượng hạn chế sử dụng đông trùng hạ thảo.
Trên đây là những tác dụng của đông trùng hạ thảo và những người không nên uống đông trùng hạ thảo. Nếu bạn thuộc nhóm những người trên thì hạn chế dùng đông trùng hạ thảo nhé.
Thùy Dung(T/h)
