Exhuma: Quật mộ trùng ma được cầm trịch bởi đạo diễn Jang Jae Hyun - gương mặt nổi tiếng ở dòng phim kinh dị tâm linh của điện ảnh Hàn. Tác phẩm khuấy động phòng vé quê nhà thời điểm ra mắt, tạo ra tín hiệu khởi sắc cho thị trường phim Hàn Quốc vốn đang đối diện không ít bế tắc.
Sau khoảng 3 tuần, đã có hơn 8 triệu người Hàn ra rạp, cơn sốt Exhuma nhanh chóng lan rộng, thu hút lượng khán giả đông đảo. Tốc độ này sánh ngang với Nghề siêu khó (2019), bom tấn ăn khách thứ nhì lịch sử phòng vé xứ kim chi.
Đứa con tinh thần của Jang Jae Hyun nhanh chóng leo lên ngôi vị đầu bảng phòng vé, kiếm được hơn 23 tỷ từ các suất chiếu sneak-show khi đặt chân tới Việt Nam. Gần như không có giây phút nào khiến khán giả bị xao nhãng dù phim kéo dài tới hơn 2 tiếng bởi những tình tiết dồn dập, những yếu tố tâm linh, kỳ bí khiến người xem không ít lần thót tim.
Thế giới tâm linh đặc sắc
Exhuma theo chân một gia đình tài phiệt gốc Hàn, có nguy cơ mất đi sinh mạng hậu duệ cuối cùng trong dòng tộc vì lời nguyền. Họ phải nhờ đến sự trợ giúp từ hai pháp sư trẻ tuổi Hwa-rim (Kim Go Eun) và Bong-gil (Lee Do Hyun), cùng thầy phong thủy nổi tiếng Sang-deok (Choi Min Sik) và chuyên gia khâm liệm Yeong-geun (Yoo Hae Jin) để ngăn chặn điều này.
Phim được chia làm 6 chương, 3 chương đầu giải quyết các bí ẩn xoay quanh gia đình tài phiệt. 3 chương sau mở rộng câu chuyện, khám phá thêm biến cố mới xuất phát từ những sự kiện xảy ra trước đó.
Câu chuyện khởi đầu khi cả nhóm Hwa-rim bắt đầu khai quật và di dời ngôi mộ, hòng xoa dịu nỗi oán hận của tổ tiên dòng tộc nọ. Cuộc đào mộ vẫn được diễn ra với sự thiết phục của Hwa-rim dù thầy phong thủy Sang-deok cảm nhận được điềm gở. Chẳng ai nghĩ tới, hành động đã đe dọa tính mạng của tất cả.
Khai quật mồ mả là một trong số yếu tố đặc trưng ở thể loại kinh dị mang hơi hướm phương Đông khi xét về khía cạnh văn hóa. Ở các thị trường Hàn Quốc, Trung Quốc, nó từng được khai thác trong không ít tác phẩm.
Vô số bí mật, cho tới đủ loại cổ thuật hay bùa ngải, tà chú bị chôn vùi sau dưới tấc đất. Các câu chuyện kinh dị mở ra thế giới tâm linh cổ xưa, cuốn hút người xem bằng những nét văn hóa bản địa kỳ bí và đặc sắc bởi việc đào bới, di dời mộ.
Không khó để nhận ra những chi tiết có mối liên hệ chặt chẽ với Shaman giáo (một hình thức tín ngưỡng nguyên thủy thông qua những vật trung gian để giao tiếp với thần linh) khi theo dõi bộ phim của Jang Jae Hyun. Bên cạnh những khái niệm như trùng tang, bóng đè, ảo ảnh... được lồng ghép dày đặc tại mỗi chương còn có ự xuất hiện của Phật giáo cùng các yếu tố lịch sử.
Những cảnh tượng tâm linh dị biệt của Jang Jae Hyun, mang đậm nét văn hóa dân gian như các lễ nghi truyền thống, quy trình khai quật mộ phần hay những màn lên đồng với đủ loại bùa chú, tà thuật “hớp hồn” người xem. Chúng được tái hiện chân thật, sống động và thu hút đến mức hiếm tìm được tại bất cứ tác phẩm cùng thể loại nào trước đó.
Rõ ràng, nam đạo diễn đã “khoe” thành công cả một không gian tâm linh phong phú của người Hàn trước con mắt của khán giả thế giới.
Lồng ghép thông điệp
Sự phấn khích của khán giả được kích thích tối đa nhờ chính những lời giải thích về phong thủy, tín ngưỡng, những nghi lễ mà chúng ta chưa từng thấy trước đây cũng như quá trình khai quật khu mộ cổ hoặc triệu hồn linh hồn,.... Tuy nhiên, người xem gặp khó khăn trong việc tiếp nhận một lượng thông tin quá lớn bởi những kiến thức phong thủy, tín ngưỡng, Phật pháp này không thực sự quá gần với phần đông khán giả đại chúng.
Khán giả không thực sự hài lòng với trải nghiệm điện ảnh này khiến cho bộ phim vấp phải một số tranh cãi. Thêm vào đó, một số kiến thức lịch sử, những khái niệm mới trong quá trình 4 nhân vật dần bóc tách bí mật ngôi mộ cổ cũng gây ra không ít khúc mắc.
Dĩ nhiên vẫn không thể phủ nhận việc phim đã cài cắm rất hay yếu tố lịch sử cũng như hậu quả chiến tranh kéo dài đến hiện tại. Chi tiết Hwa Rim bị tiếp viên hàng không hiểu lầm là người Nhật Bản và cô lập tức khẳng định mình là người Hàn ngay từ khoảnh khắc đầu phim, đã trực tiếp mở ra thông điệp phía sau, dù phải đến nửa cuối phim, câu chuyện về yếu tố lịch sử, chiến tranh mới được đề cập một cách trực tiếp.
Bằng cách bằng mọi giá khai quật hoàn toàn ngôi mộ, nhân vật Kim Sang Duk cũng trở thành một hình ảnh đại diện cho những con người muốn kết thúc triệt để những tồn dư còn lại của quá khứ. Đặc biệt, Exhuma lại không hề bị khô khan, giáo điều dù cài cắm yếu tố lịch sử, yêu nước. Các yếu tố tâm linh, phong thủy vẫn được đan xen liên tục đến tận phút chót, làm tăng trải nghiệm thú vị của người xem.
Màn trình diễn ấn tượng
Dĩ nhiên để mang lại sự nhập tâm tuyệt đối cho khán giả thì yếu tố quan trọng không kém kịch bản, chính là dàn diễn viên. Choi Min Sik vẫn xứng danh là thế hệ cây đa cây đề, là gương mặt đại diện cho ngành điện ảnh Hàn. Ông khiến người xem thực sự choáng ngợp với màn nhập vai mà có lẽ hiếm ai có thể làm tốt hơn.
Đáng nói hơn khi đây là tác phẩm tâm linh, huyền bí đầu tiên của Choi Min Sik nhưng ông vẫn dễ dàng khiến khán giả nhập tâm tuyệt đối vào nhân vật của mình. Khoảnh khắc trận chiến cuối phim là lúc nam diễn viên tỏa sáng hơn bao giờ hết, át vía hoàn toàn tất cả các diễn viên khác, khiến khán giả thực sự phải ngả mũ thán phục.
Kim Go Eun cũng là lần đầu vào vai một pháp sư, đóng cạnh những tên tuổi lớn của ngành điện ảnh Hàn. Cô có một màn trình diễn như “ma nhập”, gây ám ảnh với những phân cảnh làm phép, lên đồng. Kim Go Eun thực sự có được một vai diễn để đời bằng sức hút điên cuồng của mình dù nhân vật của cô và Lee Do Hyun ít nhiều còn gây tranh cãi.
Lee Do Hyun cũng đã có một bước nhảy vọt trong sự nghiệp khi lần đầu đóng chính trong một bộ phim điện ảnh. Không còn là chàng trai ấm áp, ngọt ngào thường thấy trên màn ảnh nhỏ, khán giả đã được thấy một màu sắc rất mới của Lee Do Hyun. Dù vai diễn của Lee Do Hyun còn mờ nhạt trong tổng thể tác phẩm nhưng không thể phủ nhận tương tác giữa anh và nữ chính rất tốt. Ngay cả trong tình cảnh khốn cùng của các nhân vật, Yoo Hae Jin, người chịu trách nhiệm về sự hài hước của bộ phim không ít lần khiến khán giả phải bật cười. Dĩ nhiên một vai diễn gây cười không thể làm khó được nam diễn viên này.
Nhìn chung về mặt diễn xuất là một sự kết hợp thực sự nhuần nhuyễn của hai thế hệ trên màn ảnh Hàn. Mỗi diễn viên đều góp phần làm tăng cường sự thú vị, kịch tính trong câu chuyện quật mộ của nhóm 4 người. Phim mang đến trải nghiệm điện ảnh mới và xa lạ nhưng sống động và vẫn có thể tạo cảm giác quen thuộc nhờ sự phân chia vai trò hợp lý và thông minh.
Không phải ngẫu nhiên mà Exhuma trở thành bom tấn xứ kim chi được đánh giá cao nhất màn ảnh.Thời điểm hiện tại cũng là bộ phim kinh dị, huyền bí có doanh thu cao nhất lịch sử phòng vé Hàn. Một cốt truyện đơn giản nhưng được lồng ghép những chi tiết đầy phức tạp, sự kết hợp hài hòa giữa nhiều yếu tố, tâm linh - phong thủy - tín ngưỡng - Phật giáo - lịch sử và hơn thế nữa đã tạo nên một tổng thể lôi cuốn, kịch tính đến tận phút cuối. Đây là một tác phẩm mang đậm chất liệu dân gian xứ Hàn, xứng đáng để xem.
Với 6 chương riêng biệt, nội dung Exhuma được tái hiện qua cách kể biến cố trước làm bàn đạp cho sự xuất hiện của biến cố sau. Tưởng chừng mọi chuyện đã giải quyết êm đẹp, phản diện thực sự mới bắt đầu lộ diện, khiến câu chuyện rẽ sang hướng mới.
Song, Jang Jae Hyun chưa thực hiện nó một cách hoàn hảo. Câu chuyện với nhiều tuyến nhân vật bị đứt gãy ở một số phân đoạn. Cũng vì vậy, nhiều tình tiết chưa được giải quyết triệt để. Việc tham lam lồng ghép yếu tố lịch sử khiến câu chuyện đôi lúc rối rắm, lúc lại sa đà vào việc cài cắm thông điệp chính trị, dân tộc một cách khoa trương khi mở rộng câu chuyện ở các chương sau.
Tâm lý nhân vật chưa trải qua những thử thách đủ lớn, hành trình trưởng thành của từng người chưa tạo được nhiều ấn tượng khi đẩy họ vào tình huống kinh dị nặng đô hơn ở những chương sau. Đôi lúc, phản ứng của nhân vật còn khá bị động, thiếu biến chuyển dù phim gần đi tới hồi kết.
Điểm nhấn diễn xuất nằm ở bộ đôi tài tử gạo cội Choi Min Sik và Yoo Hae Jin khi dẫn dắt cảm xúc khá tốt. Hai diễn viên trẻ Lee Do Hyun và Kim Go Eun dừng lại ở mức tròn vai, một số phân đoạn ít nhiều để lại thiện cảm.
Một điểm cộng khác dành cho Exhuma nằm ở trải nghiệm mà bộ phim mang lại. Tác phẩm không chú trọng các cảnh hù dọa, dù là một bộ phim kinh dị. Thay vào đó, Exhuma tô đậm bức tranh văn hóa tâm linh và đầu tư vào phần nhìn với bối cảnh, tạo hình khá ấn tượng. Cùng với sự bổ trợ từ âm nhạc, đứa con tinh thần của Jang Jae Hyun vẫn tạo được cảm giác lạnh gáy ở những trường đoạn căng thẳng, kịch tính.
Nhật Minh (T/h)
