Luật pháp Ukraine trước đây cấm phụ nữ làm những công việc được cho là quá nguy hiểm như khai thác ngầm, rèn kim loại và vận hành máy móc hạng nặng. Tuy nhiên, hàng ngàn nam giới Ukraine đã rời bỏ công việc và gia đình của mình để gia nhập quân đội sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại nước này vào tháng 2/2022. Sự vắng mặt của họ đã khiến phụ nữ Ukraine phải bước lên đảm nhận những công việc vốn vẫn thuộc về phái mạnh.
Tetiana (38 tuổi) cho biết gia đình cô làm nghề khai thác than từ nhiều đời nay. Cha, ông và chú của cô đều làm việc trong hầm mỏ. Khi còn nhỏ, cô mơ ước được theo bước chân của họ, ở độ sâu hàng nghìn mét dưới lòng đất nhưng phụ nữ không được phép. Thay vào đó, cô ấy làm việc trên mặt đất với tư cách là người vận hành khởi động khí đốt tự động, theo dõi mức độ khí metan trong mỏ.
Khai thác than rất quan trọng đối với ngành năng lượng của Ukraine, nó cung cấp ánh sáng và nhiệt cho đất nước. Vì vậy, khi hàng trăm thợ mỏ phải nhập ngũ, công ty khai thác của Tetiana đã đề nghị các nữ nhân viên tình nguyện xuống làm việc dưới lòng đất. Tetiana là một trong những người đầu tiên giơ tay.
Theo cô Tetiana, hiện công ty này đang có tổng cộng 45 nhân viên nữ làm việc dưới lòng đất tại mỏ than ở miền Đông Ukrain và hy vọng sẽ tiếp tục được làm việc trong mỏ sau chiến tranh. Tuy không phải chiến đấu trực tiếp ngoài chiến trường nhưng họ cũng đang phải gồng minh đối đầu lại với các chuẩn mực giới tính truyền thống ở Ukraine.
Kỹ sư trưởng của mỏ than Oleksander nói rằng một khi Ukraine chiến thắng trong cuộc chiến, ông tin rằng phụ nữ sẽ trở lại mặt đất và làm những công việc nhẹ nhàng hành cho họ. Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận rằng mỏ không thể tiếp tục hoạt động nếu thiếu những người phụ nữ như Tetiana.
Tại một thị trấn phía Bắc Ukraine, Maria Kobets (30 tuổi) cũng dành cả ngày trong lò rèn do chồng cô làm chủ sau khi anh ấy gia nhập vào Lực lượng Vũ trang Ukraine. Trước chiến tranh, chồng cô sản xuất và bán món đồ kim loại tinh xảo với giá hàng trăm USD cho các khách hàng ở Mỹ và châu Âu. Bây giờ nhiệm vụ duy trì hoạt động kinh doanh của gia đình đang được đặt trên vai cô.
“Chồng tôi đang bảo vệ chúng tôi và buộc phải ở xa chúng tôi, anh ấy thực hiện nhiệm vụ chiến đấu và điều này rất nguy hiểm. Tôi rất hay khóc trong lò rèn. Nhưng công việc này giúp tôi trụ vững và không gục ngã”, cô Kobets chia sẻ.
Cô Kobets cũng thích làm việc trong lò rèn nhưng nói rằng cô ấy hy vọng sẽ trao lại quyền lực cho chồng mình sau khi Ukraine giành được chiến thắng. Cô nói với CNN: "Đó là công việc mệt mỏi… nhưng nó rất thú vị. Tôi làm điều đó khi tôi cảm thấy thích chứ không phải khi bắt buộc phải làm”.
Theo những cách khác nhau, phụ nữ Ukraine đang có những đóng góp đáng kể cho đất nước của họ. Thành viên của Quốc hội Ukraine Yevheniia Kravchuk cho biết, nước này hiện đang có khoảng 60.000 nhân lực nữ đang phục vụ trong lực lượng vũ trang Ukraine. Trong số đó có tới 5.000 người đang làm việc trực tiếp cho các đơn vị chiến đấu ngoài tiền tuyến.
Tại Ukraine, phá vỡ các chuẩn mực giới tính là một thách thức lớn nhưng những người phụ nữ này đang mở đường cho sự bình đẳng lớn hơn với hy vọng sẽ có thể trao quyền tự quyết cho bản thân và các thế hệ tương lai.
Phương Uyên (Theo CNN)
