Từ Hi Thái hậu sinh năm 1835, từ nhỏ đã bước chân vào cung điện và trở thành một trong những phi tần của vua Hàm Phong. Cuộc đời bà thay đổi đáng kể sau khi bà sinh con cho vua Hàm Phong vào năm 1856. Đứa con trai này sau này lên ngôi hoàng đế Trung Hoa với tên là Đồng Trị.
Dù 109 năm sau cái chết của "Lão Phật gia" Từ Hi Thái hậu, người cai trị Trung Quốc gần 5 thập kỷ trong triều đại nhà Thanh (1644-1911), các học giả vẫn có nhiều ý kiến trái chiều về vai trò của bà.
Từ Hi Thái hậu đã nhận được nhiều chỉ trích vì lối sống xa hoa và việc tận hưởng đặc quyền hoàng gia trong thời kỳ dân chúng đang trải qua những khó khăn. Tuy nhiên, sau khi bà nắm quyền trong triều chính, bà đã tích cực ủng hộ Phong trào Tự cường. Đây là giai đoạn quan trọng trong lịch sử Trung Quốc, đánh dấu sự cải cách kinh tế và quân sự, giúp đất nước chuyển từ một xã hội phong kiến lạc hậu sang một quốc gia hiện đại hơn trên trường quốc tế.
Những ý kiến trái chiều về công và tội của Từ Hi Thái hậu vẫn đang là một đề tài tranh cãi trong cộng đồng học giả, cả trong và ngoài Trung Quốc. Một số nhà sử học mô tả bà là người tàn nhẫn, chuyên quyền, và đổ lỗi cho bà về sự sụp đổ của triều đình Thanh. Trong khi đó, có những người khác đánh giá cao những thay đổi và cải cách mà bà đã thực hiện.
Khi nhắc đến những thú vui xa xỉ của Từ Hi Thái hậu, không thể không nhắc đến trò chơi vào mùa đông của bà, đều khiến đám nô tì khiếp sợ.
Kéo xe trượt tuyết
Trò chơi giải trí mùa đông của Từ Hi được chia thành hai phần. Phần đầu tiên là một hoạt động giải trí không còn xa lạ với người hiện đại - trượt băng. Tuy nhiên, thay vì sử dụng trượt băng truyền thống, Từ Hi lại ưa thích hình thức trượt băng bằng xe trượt tuyết.
Khi mùa đông đến, bề mặt đường trong Tử Cấm Thành sẽ đóng băng và trở nên cực kỳ trơn trượt. Lúc đó, Từ Hi cùng các phi tần của Hoàng đế và Phúc tấn (thê tử) của các vị vương gia sẽ tụ tập để trải nghiệm cảm giác phi như bay trên những mặt băng này.
Những phụ nữ quý phái này sẽ ngồi trên những chiếc xe trượt tuyết, trong khi thái giám đứng phía trước và kéo xe trên mặt băng.
Trong những khoảnh khắc khi được kéo trên băng, Từ Hi chỉ cảm nhận tiếng gió thổi qua tai, tạo nên cảm giác hưng phấn và vui vẻ khó mô tả. Tuy nhiên, để mang niềm vui này đến cho Thái hậu, không ít thái giám và cung nữ phải đối mặt với sự khó khăn khi kéo những chiếc xe nặng trên mặt băng trơn trượt.
Hoạt động này thường kéo dài ít nhất một giờ. Khi mọi người đã chơi đủ, Từ Hi Thái hậu sẽ bắt đầu phần tiếp theo của tiết mục giải trí "đặc sắc" của mình.
Ném đồng xu
Khi chuẩn bị cho tiết mục giải trí tiếp theo, Từ Hi sẽ ra lệnh cho một người hầu mang ra một chiếc rương đựng hàng ngàn đồng bạc. Chiếc rương này rất nặng, và cần đến một số thái giám phải hợp sức cùng nhau mới có thể nâng lên.
Tại sao "Lão Phật gia" lại yêu cầu đem ra nhiều tiền như vậy? Điều này để thỏa mãn một sở thích tốn kém của bà, đó là trò chơi ném tiền. Trò chơi này không có mục đích khác ngoài việc làm Từ Hi vui vẻ bằng cách tiêu tiền.
Dù thời kỳ nào, trò chơi ném tiền vẫn có những đặc điểm chung: Người tung tiền thường cảm thấy vui vẻ, trong khi người khác đua nhau tranh giành và vật lộn để nhặt được số tiền đó.
Tuy nhiên, khi trò chơi tốn kém này đến tay của Từ Hi Thái hậu, nó đã trở nên hoàn toàn khác biệt. Trong quá khứ, các vị vua giàu có chỉ đơn giản là vung tiền trên mặt đất. Nhưng Từ Hi đã nâng trò chơi này lên một tầm cao mới. Thay vì vung tiền xuống đất, bà quyết định ném tiền lên mặt băng.
Các phi tần và nữ quyến hoàng tộc xung quanh Từ Hi sẽ đứng xung quanh mặt băng, trong khi Từ Hi ngồi ở trên cao. Bất cứ khi nào bà muốn, bà sẽ ném một nắm tiền vào giữa mặt băng.
Mặc dù những người tham gia trò chơi đều là những người phụ nữ cao quý nhưng số tiền mấy ngàn đồng bạc thực sự không ít. Hơn nữa, vì muốn làm vừa lòng Thái hậu, những người phụ nữ giàu có này không ngại đối đầu và cướp nhau.
Quy tắc của trò chơi rất đơn giản, người nào cướp được số tiền thì tiền đó sẽ thuộc về họ. Nhưng đáng chú ý, cuộc đối đầu này diễn ra trên một mặt băng trơn trượt. Một động tác thất thố cũng đủ khiến những người phụ nữ ấy ngã sóng soài chứ chưa nói tới việc phải tranh giành nhau từng đồng bạc.
Vì thế, không khó để tưởng tượng lúc ấy, các nữ quyến hoàng tộc dù ngã sấp ngã ngửa trên mặt đất nhưng vẫn vui vẻ vì nhặt được tiền, còn Từ Hi cũng vô cùng cao hứng khi chứng kiến dáng vẻ vất vả của những người ở dưới.
Khi mấy ngàn đồng bạc đã ném hết, cuộc vui của Thái hậu sẽ kết thúc. Thế nhưng hậu quả của những cuộc tiêu khiển tốn kém ấy để lại chính là quốc khố thâm hụt, dân chúng lầm than, bách tính oán thán…
Phương Linh (T/h)
